Saparbayeva N. K., Bobojonova R. K., Хаkimova B. B

Ishning natijasi: 
Organoleptik ko‘rsatkichlari: 
Ko‘rsatkichlarnin
g namlanishi 
Tavsifi 
Ko‘rsatkichlarnin
g nomlanishi 
Tavsifi 
Shakli 
yuzasi 
rangi 
sinishdagi 
ko‘rinishi 
xidi va mazasi 
konsistensiyasi 
Pechene namligi__________________%. 
Pechene ishqorligi______________grad. 
Pechenening bo‘kuvchanligi___________ 
Xulosa:
natijalar standart bilan taqqoslanib, pechene sifatiga baho 
beriladi. 
 
Nazorat savollari. 
1. Qandolat maxsulotlari turlariga misollar keltiring.
2. Qandolat maxsulotlari organoleptik tekshirish usullarini ayting. 
3. Unli qandolat mahsulotlarini turlarini ayting. 
2- ish. Asalning sifatini aniqlash usullari
.
Ishning maqsadi: talabalarga asal sifatini qanday aniqlashini 
o’rgatish. 
Kerakli xom-ashyo va asboblar
: Yod nastoykasi, pipetka, asal 
eritmasi, shisha kolba, 5% li tannin eritmasi, o’lchov kolbalari, suv 
hammomi, issiqlik o’lchagich. 

---

27 
Asal sifatini aniqlash ma’lum darajada axamiyatiga ega xisoblanadi. 
Asaldan asalning farqi bor bo’lib me’yorida pishib yetilgan toza asal, 
agar to’g’ri saqlansa, bir necha yuz va xatto minglab yillar davomida 
aynimaydi. Odatda istemolga chiqarilayotgan asal maxsus labaratoriyalar 
sharoitida sinchkov tarkibi analizidan o’tganidan so’ng, lozim 
topilganidan so’ng kafolatnoma berilib, so’ngra sotishga va istemolga 
ruxsat beriladi. 
Asallarning kimyoviy tarkibi va oziqlik qiymati juda xilma-xil 
bo’lib, ular ko’p hollarda iqlim sharoitlariga, yil fasliga, sharbat yig’ilgan 
o’simlik xiliga va boshqalarga bog’liq bo’ladi. Hozirgi asallar tarkibida 
300 ga yaqin moddalar borligi aniqlangan. Shularning 100 ga yaqini har 
qanday asal tarkibida uchraydi. Asalning asosiy tarkibiy qismini qand 
moddalari tashkil qiladi, ya’ni ularning miqdori asalda 80 foizgacha 
bo’lishi mumkin. Asaldagi asosiy qand moddasi glyukoza va fruktoza 
hisoblanib, bular umumiy qand miqdorining 80-90 foizini tashkil etadi. 
Ko’pchilik tadqiqot ishlari shuni ko’rsatadiki, glyukoza miqdori asalda 
22% dan 41% gacha, fruktoza miqdori esa 27% dan 44% gacha bo’lar 
ekan. 
Bundan tashqari asallar tarkibida 2-7 % miqdorida saxaroza, 0,3-
0,5% oqsil moddalari, 0,3% organik kislotalar, 0,3-0,6% kul moddasi, 
shuningdek, B
1
, B
2
, B
3
, B
6
, C, K, E vitaminlari uchraydi.