O`zbekiston respublikasi oliy va or`ta maxsus ta`lim vazirligi

taxminiy refleks
ni
 
alohida 
ta’kidlab o‘tish joiz, bu refleks odam v hayvon organizmlarining atrof-muhitning barcha o‘zgarishlariga 
nisbatan tug‘ma reaksiyasidir. Masalan, xonada shitirlagan ovoz eshitilishi bilanoq, mushuk bolasi 
cho‘chib tushib, tovush kelgan tomonga ko‘zlarini qadaydi. Darsda o‘quvchilar fikrlarini jamlagan holda 
insho yozmoqdalar. Birdan sinf eshigi qiya ochiladi, va berilib yozayotgan o‘quvchilar beixtiyor eshikka 
qaraydilar. 
Diqqatning fiziologik mexanizmlari juda murakkab. Masalan, ma’lum vaqt oralig‘ida doimiy ta’sir 
ko‘rsatayotgan seskantiruvchilar orasidan biror-bir yangi seskantiruvchini ajratib olish uchun ma’lum 
mexanizmlar zarur. Psixologiya bo‘yicha adabiyotlarda, odatda, mexanizmlarning seskantiruvchilarni 
filtrlovchi ikki asosiy: periferik va markaziy guruhlari ko‘rib chiqiladi. 
Periferik
mexanizmlarga his-
tuyg‘u organlarini sozlashni kiritish mumkin. Kuchsiz tovushni eshitgan odam tovush kelgan tomonga 
qaraydi, shu vaqtning o‘zida mos keluvchi mushak nog‘ora pardasining ta’sirchanligini oshirgan holda 
uni tortadi.[1] 
D.E. Brodbentning fikricha, diqqat – axborotni, aynan, kirib kelishda, ya’ni periferiyada tanlab 
o‘tkazuvchi filtr. U, agar odam bir vaqtning o‘zida turli axborotni ikki qulog‘i bilan qabul qilgan bo‘lsa, 
lekin qo‘llanmaga binoan, faqat chap qulog‘i bilan qabul qilishi zarur bo‘lgan holatda, o‘ng quloqqa 
uzatilgan axborot umuman qabul qilinmaganligini aniqladi. Keyinchalik periferik mexanizmlar axborotni 
fizikaviy xususiyatlariga ko‘ra tanlab o‘tkazishi aniqlandi. 
Diqqatning