www.ziyouz.com kutubxonasi
62
kunlarida ham uning yonidan ketmay yuribdi. Naryoqda Komron bilan Askariy bir taraf
bo‘lib, Hindol bilan Humoyunni na Kobulga, na Badaxshonga va na G‘azni tomonlarga
yaqin keltirmaslikning harakatini qilishyapti.
Qandahor hokimi Qorachaxon Komron mirzo bilan arazlashib qolgan, buni eshitgan
Hindol unga ishonchli beklaridan birini yuborib, ittifoq taklif qildi.
— Agar Qorachaxon Qandahorga taklif qilsa borurmisiz? — deb so‘radi Humoyun
inisidan.
— Siz buyursangiz borurmen. Balki birga ketgaymiz?
Humoyun o‘ylanib turib bosh chayqadi:
— Men Gujarat tomondan xabar kutmoqdamen. Bayramxon Sherxon asoratidan qochib
Gujaratga borgan ekan.
— Tirik ekanmi, a?
— Ha, chopari keldi. Sherxon uni o‘z xizmatiga olmoqchi ekan. Bayramxon bir so‘zli
odam-da. Mardlik qilibdir, «men Humoyun mirzoga sadoqat va’da qilganmen, so‘zimdan
qaytolmaymen», debdir. Sherxon uni uzoq vaqt hibsda tutibdir. O‘ldirmoqchi bo‘lgan
ekan, gujaratlik bir odam yordam berib qochiribdir. Gujarat rojalari Sherxonga qarshi
birgalashib jang qilish uchun biz bilan ittifoq tuzmoqchi ekanlar. Men rozi bo‘lib
Bayramxonga odam yubordim.
— Unda Qandahor Komron mirzoga qolurmu? — so‘radi Hindol.
— Nechun? Agar Qorachaxon astoydil taklif qilsa siz borganingiz ma’qul. Qandahor
bizning Eron bilan bordi-keldi qiladigan eng muhim qal’alarimizdan. Uni ilikdan
chiqarmasligimiz kerak.
Hindol mirzoning ko‘ngli tilagan gap ham shu edi. Davlat ishlarida hozir u akasi bilan
hamfikr edi-yu, biroq Humoyun hozir Hamida bonuga haddan ortiq qiziqib qolgani va
Xo‘ja Muazzamni yoniga taklif qilgani Hindol mirzoni xavotirga solib qo‘ydi. Chunki
Hindol hali ham Hamidadan ko‘ngil uzgan emas. To‘g‘ri, qiz unga mutlaqo ro‘yxushlik
bermay yuribdi. Lekin Hindol mirzo Qandahorga borsa, o‘sha yerda o‘ziga mustaqil
hokim bo‘ladi, akalari uzoqda qoladi, hech kim uning oilaviy ishiga aralasholmaydigan va
ra’yini qaytarolmaydigan payt keladi. Humoyunning o‘zi yigirma yoshidayoq ikki xotinlik
bo‘lib olgan edi-ku, Hindol undan kammi?
Humoyun yana Hamida bonu haqida so‘z ochganda Hindol akasidan ranjiganday bo‘lib:
— Bu qiz bizning dargohda o‘sgan, — dedi. — Bizga singil bo‘lsa, sizga farzanddek,
hazratim.
Hindol bu so‘zlar bilan akasining xotinlari Beka begim va Mevajonni esiga solmoqchi
bo‘ldi. Humoyun bultur juda katta tovon to‘lab, Beka begimni Shershohning asoratidan
qutqarib olgan edi. Lekin beka begim ancha vaqt dushman qarorgohida, nomahram el
orasida bo‘lgani sababli ruhoniylar unga astoydil bir poklanishni maslahat berdilar. Beka
begim Makkayi Madinaga borib kelishni ixtiyor qildi. Humoyun uni ishonchli odamlari
bilan hajga jo‘natganiga uch oy bo‘ldi, haligacha qaytishgani yo‘q. Qizchalari Aqiqa
asirlikda halok bo‘ldi. Haram ahlidan Chand bibini Shershoh o‘zining hind sarkardalaridan
biriga nikohlab berdi. Mevajon bilan esa Humoyun ajrashgan. Hozir uning yolg‘izlikdan
qiynalib yurgan payti.
Bugun Hamidani ko‘rgandan beri Humoyun quyosh nurlarining ko‘m-ko‘k yaproqlarda
qanday chiroyli jilvalanishini qaytadan his qila boshladi, yengil shabada bog‘ chetidan
yoqimli gul hidini olib kelganini sezdi, daryo bo‘yida bulbul sayrayotganini eshitdi.
Qulog‘i allanarsadan bitib qolgan odam hech narsani eshitolmay garangsib yurgani kabi,
Humoyun ham ketma-ket kelgan mag‘lubiyatlardan esankirab, atrofidagi hayotning
go‘zalliklarini sezmaydigan bo‘lib qolganini endi fahmladi. Axir u xonumonidan ayrilib,
Agradan quvilgan bo‘lsa ham, atrofda hayot davom etyapti-ku. Qorli tog‘lar, jo‘shqin
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |