www.ziyouz.com kutubxonasi
255
Akbar unga Hayron deb nom qo‘ygan edi.
Hozir zirhli kejim yopilmagani uchun o‘q yegan Hayronning biqinidan tizillab qon
otilmoqda. Agar u yana bir necha qadam qo‘ysa, yiqilishi muqarrar. Jonivor ot Akbar
bilan yiqilmaslik uchun oyoqlarini kerib to‘xtab turardi.
Buni sezgan Akbar orqada kelayotgan otbegiga:
— Rohvorni* bering! Tez! — deb qichqirdi.
Bosh sarkardaning otdan yiqilganini yovlari ko‘rmasligi kerak edi. Otbegi zirhli kejim
yopilgan va uzoq yo‘lda yaxshi yuradigan saman bedov Rohvorni darhol yetaklab kelib,
Akbarga to‘g‘riladi. Akbar egardan sakrab o‘tguncha sadoqatli Hayron oyoqlarini yerga
mahkam tirab, yiqilmay turdi. Egasi boshqa otga minib uzoqlasha boshlagandan so‘ng
yarador ot gursillab yiqildi.
Muzaffar Husayn mirzo uzoqdagi bir tepalik ustida otliq turib, jangni boshqarmoqda.
Akbar shu tepalikka yaqinlashganda Man Sinx bir necha yuz rajput yigitlari bilan
tepalikni otliq aylanib o‘tishga ulgurdi. Qurshovda qolayotganini sezgan Muzaffar Husayn
mirzo qo‘riqchi yigitlari bilan tepadan pastga otildi, ammo qurshovni yorib o‘tguncha
bo‘lmay, Man Sinx unga uzoqdan nayza otib, otdan yiqitdi. Nayza Muzaffar Husaynning
po‘lat sovutini kesib o‘tolmagan bo‘lsa ham, o‘ng ko‘kragini yaralagan edi. Man Sinxning
yigitlari uning qo‘lini bog‘lab, Akbarning oldiga olib ketdilar.
Muzaffar Husayn mirzoning otdan yiqilgani va asir tushgani yashin tezligida yov
qo‘shinlari orasida ovoza bo‘ldi. Muzaffarshoh ehtiyotkorlik qilib orqaroqda turgan edi,
darhol o‘zining odamlarini ayirib olib, Patan tomonga qochdi. Sharafiddin mirzo ham
uning ketidan tiraqaylab qochishga tushdi.
Jang tugagandan so‘ng daryo bo‘yidagi sersoya amalbed daraxtlarining tagida Akbar
uchun gilam va zarbof ko‘rpachalar to‘shab, shohnishin qilindi. Uning chap yonida
Abdulfazl va roja Birbal o‘ltirgan paytda qirq besh yoshlardagi barvasta, shertaxlit
Muzaffar Husayn mirzoni olib keldilar. Birbal uni tutgan odamlarga tahsin aytgisi kelib,
soqchi yigitdan:
— Amirzodani kim tutdi? — deb so‘radi.
Man Sinx orqaroqda kamtarona bosh egib, jim turibdi. Qo‘li bog‘log‘liq Muzaffar Husayn
mirzo shu hind yigitiga asir tushganini aytishdan or qildi shekilli:
— Meni tuz tutdi! — dedi va tiz cho‘kib Akbarga murojaat qildi: — Hazratim, biz
Shayboniyxon davrida Hurosondan quvildik, darbadar bo‘lib yurganimizda jannatmakon
Bobur bobongiz bizni Hindga chaqirdilar, «sizlar ham temuriylardansiz, sulton suyagini
xor qilmas» deb, boshpana berdilar, ulufa-yu jogir ajratdilar. Biz buni unutmasligimiz
kerak edi. Lekin xom sut emgan banda ekanmiz, Muzaffarshohning qutqusiga uchib,
ko‘rnamaklik qildik. Boshim egik, afvu so‘raymen! Agar qonimdan kechsangiz, minba’d
to o‘lguncha sadoqat saqlagaymen!
Bu gaplar Akbarni ancha yumshatdi. Uning buyrug‘i bilan Muzaffar Husaynning qo‘lini
yechdilar va podshoning chap yoniga — Birbaldan pastroqqa o‘tkazdilar. Akbar uning
lablari quruqshab turganini ko‘rdi-yu, sharbat so‘radi. Oltin jomda keltirilgan norinj
sharbatidan avval o‘zi ichdi-da, keyin Muzaffar Husaynga berdi.
Bhagvan Das va Man Sinxlar Akbarning bu ishidan norozi bo‘lib qovoq solib turar edilar.
Sarnaldagi jangda mana shu mirzoning dastidan halok bo‘lgan Bhupat — Akbarning
qaynisi edi-ku! Nahotki uning qotili shunchalik iltifotga loyiq bo‘lsa? Akbar
qaynog‘asining ko‘nglidan o‘tayotgan bu gapni sezganday bo‘lib, Bhagvan Das bilan Man
Sinxni o‘zining o‘ng yoniga taklif qildi.
— Sizni tuz tutgani rost, Mirzo janoblari, — deb Akbar Muzaffar Husaynga so‘z qotdi: —
Siz menga qanday qarindosh bo‘lsangiz, roja Bhagvan Das ham hozir shunday
qarindoshdir. Lekin qarindoshlar ham har xil bo‘larkan. Siz kabi mirzolar, temuriylar
Humoyun va Akbar – Avlodlar dovoni (roman). Pirimqul Qodirov
Do'stlaringiz bilan baham: |