Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti sapayeva feruza davlatovna

“Mahbubul qulub” birikmasini olib 
koʻraylik: “Mahbub ul-qulub”, “Mahbub ul qulub”, “Mahbubul 
qulub”, “Mahbubu-l-qulub”.Xoʻsh, bu shakllarning qaysi biri 
oʻzbek tilining lisoniy qonun-qoidalariga nisbatan muvofiqroq?
Savolga javob topish uchun avvalo, arab tilidagi izofa 
tushunchasining lisoniy sathda nimani anglatishini bilishimiz lozim. 
Izofa qaratqich-qaralmish munosabati vositasida tarkib topgan 
birikmadir. Yuqoridagi birikma misolida olib qaraladigan boʻlsa, 
bosh kelishikdagi sifatdosh “mahbubun” (
َ بوبحم
–sevilgan, suyukli) 
va bosh kelishikdagi ot “qulubun” (
َ بولق
- qalblar) shakllari aniqlik 
artikli 
al
vositasida birikkan. Natijada har ikkala soʻzdagi bosh 
kelishiklik belgisi 
un
(
َ ٌ
) oʻzgarishga uchragan: 
mahbubun
soʻzidagi 
oxirgi 
n
tushib qolgan va qulubun soʻzidagi 
un
“i” (qaratqich 
qoʻshimchasiga)ga aylangan. Natijada, “suyukli” va “qalblar” 
soʻzlaridan 
qaratqich-qaralmish 
munosabatidagi 
“Qalblarning 
suyuklisi” (