www.ziyouz.com kutubxonasi
69
ulushimni olib, ertasiga uyg'ondim. Va qolgan kitoblarni o'qidim. Kitob va jurnallarini
qayta-qayta o'qidim. Yana "Ish"lay boshladim. Lekin endi nafratga to'lib harakat
qilardim. Endi o'z holidan habardor mushtari edim. U so'radi:men hayotimdan habardor
qildim. U ham menday uydagilaridan ayrilgan ekan, dardimni tinglab yig'ladi. Qo'yarda -
qo'ymay pul berdi:
- Bu ishingni qo'y, senda oz bo'lsa ham iymon bor. Biz esa botqoqqa botganlardan,
sen o'zingni qutqar, -dedi. Mehmonhonadan chiqdim. Taksida ketayotib, bir taksining
orqasidagi "bugun Alloh uchun nima qilding? "Degan yozuvni o'qidim. O'ylay boshladim.
Men faqat bugun emas, butun umrim davomida Alloh uchun nima qildim? Hech narsa!
Bey o'g'li ko'chasigagi jome'ga keldim. Bir jome'ga qaradim, bir ko'chaga qaradim.
Ko'chada nima bo'layotganini ko'rib, jome' oldida turdim. Nurli-nurli bolalar chiqib
kelishardi. Jome' oldida bir ayol kutib turardi. "Nimani kutyapsiz? " deb so'radim.
"Erimni", dedi. Kiyinishiga havas qilib qaradim. Bir paytlar nafratlangan kiyim, nedi meni
qutqaradigandek tuyulardi. Shunday kiyinsam yomonlikdan qutulishimni his qildim.
O'sha kiyinish, o'sha libos - jannat guli misol menga yuborilgandek edi. "Men ham
shunday kiyim kiyishni hohlardim, qaydan topsam bo'ladi? "deya ayoldan so'radim.
- Chapda Ismoil Qal'a bor, o'sha yerga borsangiz, tikib berishadi, -dedi.
Izlab topdim. Uzun libos, pardo'zi tiktirdim. Mening qanday ayol ekanimni
bilishmasdi. Biroz nasihat qilishdi. U yerdan chiqb uyga keldim, kiyindim, o'zimni bhatli
his qilardim. Kiyim toza, men esa iflos edim. Ularni jovonimni eng chiroyli joyiga
qo'ydim. Pinhoniy bir kuch ularni tark qilishimga yo'l qo'ymasdi. Doimo kiyilmayotgan
ham edi. Yana chekardim, yig'lardim, lekin "ish"ga chiqmasdim. Beqaror kezardim.
Otam, onam, Qadarim, akam, hayotim... .
Bakirko'yga davolanishga bordim. Hammasini tushutirdim. Meni davolashdi, u yerdan
tuzalib chiqdim. IRSHOD nomli kutubhonaga bordim, iliq munosabatda bo'lishdi, olti-
yettita kitob berishdi, pul ham olishmadi. Dunyoda ta'masiz insonlar ham borligini
o'yladim. Hayrlashayotganda ko'p-ko'p duolar qilishadi, tashakkur aytishdi.
Hayratlandim. Ham bepul kitob berib, ham tashakkur aytishyapti. Holbuki men
tashakkur aytishib kerak edi. Uyga qaytayotagnimda boshqa kitob do'koni oldida
"Maktub"jurnalini ko'rdim. Oldim. Uyga kelib o'qidim, "Vijdon azobi" rukni diqqatimni
tortdi. Boshqa sahifalrini ham o'qidim. Go'yo har bir sahifasida men bor edim. Har bir
sahifasi men haqimda so'zlardi. O'sha kunlarimni ifodalab berolmayman. Tahririyatga
sim qoqib, jurnalni boshqa sonlarini ham so'radim. Yahshi muomalada
bo'lib"Manzilingizni ayting, jo'natamiz", -deyishdi. Uyladim, yashaydigan joyimni
aytmadim. "O'zim borib olaman", -dedim. Bordim. Ularga ko'rinishdan uyaldim. 8-9
yoshli boladan so'ratdim. O'zim esa eshikda kutib turdim. Bir jildini berishdi. Ikki kunda
o'qib tugatdim. Mening dardlarimni blishgandek yozishgan Najot, ozodlik - Allohga
qatgan ayollar ezilmoqda, deyilgan. Ular haq edilar, jurnal menga hmadard bo'lmoqda
edi. O'namni ko'z oldimga keltirdim. Ko'chasiga bordim. OH! O'sha tuyg'ulari ifodalay
olsam edi. Devorga suyanib yig'ladim. Besh yildan keyin uyimga birinchi bor kelishim.
Ismi esimdan chiqqan qo'shni ayol ko'rdim. Onamni so'radim. Ayol faqat meni
ovozimdan tanidi. Bo'ynimdan quchib:
- Onang sening dastingdan yotib qoldilar, ikki oy oldin bafot etdilar, -degach, boshqa
narsani eshitmadim. Hushim boshimdan uchdi. Darhol inm\amnikiga bordim. Uning
qo'llari tekkan eshiklarni, oyog'i tekkan zinalarni quchib, o'pmoq istardim. Borsam
uydagilardan, oilamizdan asar ham qolmabdi. Onam o'lgach, otam qisjloqdan ketibdi.
Akamning hotini esa bolalarini tashlab qassob bilan qochib qolibdi. Bolalarni onasining
onasi olib ketibdi. Yig'lab-yig'lab qaytdim. Onamning, otamning, Qadarimning, akamning
azoblari mnei qovurardi. Oh!Nimalar qilib qo'ydim. Nihoyat hotini Malakning shol bo'lib
Vijdon azobi. Amina Shanliko’g’li
Do'stlaringiz bilan baham: |