«sharq» nashriyot-matbaa aksiyadorlik kompaniyasi

7. Javobgarlikning muqarrarligi tamoyili.
Qilmish da
jinoyat tarkibining mavjudligi aniqlangan har bir shaxs
javobgarlikka tortilishi shart.
O‘zbekiston Respublikasining Jinoyat  Kodeksi bi-
lan taqiqlangan, aybli ijtimoiy xavfli qilmish (harakat
yoki harakatsizlik) jazo qo‘llash tahdidi bilan jinoyat
deb to piladi.
Jinoyat deb bilish uchun, albatta, qilmish ijtimoiy
xavfli bo‘lishi va bu qilmish Jinoyat Kodeksida taqiqlan-
gan bo‘lishi lozim. Qilmishning 
harakat
yoki 
harakatsiz
sodir etilishida aybli, ijtimoiy xavfli bo‘lishi asosiy o‘rin-
ni egallaydi. Masalan, onaning o‘z chaqalog‘ini qasddan
o‘ldirishi harakatli yoki harakatsiz amalga oshirilishi
mumkin. Chaqaloqni bo‘g‘ib o‘ldirish, suvga tashlash,
tiriklayin ko‘mib qo‘yishi harakatli qilmish turiga kira-
di. Bolani tashlab ketish, unga qaramasdan qiynoqda
qoldirish harakatsiz qilmish turiga kiradi.
Harakatsiz aybli qilmishga – voyaga yetmagan yoki
mehnatga layoqatsiz shaxsni moddiy ta’minlashdan
bo‘yin tovlash, ota-onani moddiy ta’minlashdan bo‘yin
tovlash misol bo‘la oladi.
VII  b o b.  Jinoyat huquqi

---

116
Huquqshunoslik
Aybli ijtimoiy xavfli qilmish 
qasddan
yoki 
ehtiyotsiz-
lik orqasida
sodir etilishi mumkin. Jinoyatni sodir et-
gan shaxs o‘z qilmishining ijtimoiy xavflilik xususiyati-
ni anglagan va shunday qilmishni sodir etishni istagan
bo‘lsa, bunday jinoyat