Nizomiy nomidagi toshkent davlat pedagogika universiteti q


Tajriba guruhidagi eshitishida nuqsoni bо„lgan bolalarni tasviriy faoliyatini



Download 2,03 Mb.
Pdf ko'rish
bet70/92
Sana13.01.2022
Hajmi2,03 Mb.
#357704
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   92
Bog'liq
eshitishida nuqsoni bolgan bolalarni tasviriy faoliyatga orgatish metodikasi

Tajriba guruhidagi eshitishida nuqsoni bо„lgan bolalarni tasviriy faoliyatini 
eksperimental о„rganish natijalari 
5-jadval 
№  Topshiriq 
mazmuni  
О„quvchi 
soni  
Topshiriqni 
mustaqil 
bajardi 
Topshiriqni 
xatolar 
bilan  
bajardi 
Topshiriqni 
bajarmadi 
1. 
Eshitishida  nuqsoni 
bо‗lgan 
tarbiyalanuvchilarni 
rasm 
chizishga 
bо‗lgan 
qiziqishlarini 
aniqlashga 
qaratilgan 
10(100%)  8(80%) 
2(20%) 
  


 
85 
2. 
Bayramdan 
sо‗ng 
tasavvurlari 
bо‗yicha 
rasm 
chizish  Bolalarning 
shaxsiy hissiy idrok 
tajribalarini 
rasmlarda  aks  ettira 
olish 
imkoniyatlarini 
aniqlashga 
qaratilgan 
10(100%)
 
8(80%) 
2(20%) 
 
3. 
 ―Odam  rasmi‖  ni 
chizish  bolalarning 
о‗z  tengdoshlari  va 
kattalar bilan о‗zaro 
munosabatlarini aks 
ettirishga 
yо‗naltirilgan.  
10(100%)
 
70(60%)
 
20(30%)
 
10(100%)
 
4. 
 ―Mening 
oilam‖rasmini 
chizish.   
Bolalarning 
о‗z 
oilasi  a‘zolari  bilan 
о‗zaro 
munosabatlarini aks 
ettirishga 
yо‗naltirilgan 
10(100%)
 
60(60%)
 
30(30%)
 
10(10%)
 
 
Tajriba va nazorat guruhlaridagi eshitishida nuqsoni bо„lgan bolalarni 
tasviriy faoliyatini eksperimental о„rganish tahlilining qiyosiy natijalari 
(1-topshiriq) 
 
(2-
topshiriq

50
50
80
20
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Topshiriqni mustaqil bajardi Topshiriqni yordam asosida
bajardi
Topshiriqni bajarmadi
Nazorat guruhi
Tajriba guruhi


 
86 
 
 
(3-topshiriq) 
 
 
(4-topshiriq) 
 
30
50
20
80
20
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Topshiriqni mustaqil bajardi Topshiriqni yordam asosida
bajardi
Topshiriqni bajarmadi
Nazorat guruhi
Tajriba guruhi
60
30
10
70
20
10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Topshiriqni mustaqil bajardi Topshiriqni yordam asosida
bajardi
Topshiriqni bajarmadi
Nazorat guruhi
Tajriba guruhi
30
30
40
60
30
10
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Topshiriqni mustaqil bajardi
Topshiriqniyordam asosida
bajardi
Topshiriqni bajarmadi
Nazorat guruhi
Tajriba guruhi


 
87 
3. Eshitishida nuqsoni bо„lgan bolalarni tasviriy faoliyatga 
о„rgatishning samarali yо„llari 
       Maxsus  maktabgacha  muassasasida  eshitishida  nuqsoni  bо‗lgan 
bolalarni tasviriy faoliyatga о‗rgatishning samarali usullari   ta‘limiy-tarbiyaviy-
korreksion  maqsadni    amalga  oshiruvchi        yagona    yо‗l      sifatida    
mashg‗ulotdagi  bolaning  va  tarbiyachining  butun  faoliyatini    tashkil  etish 
vositasi    sanaladi.  Y.B.Babanskiy  tasviriy  san‘at    metodlarini  faoliyatning 
umumiy    xarakteriga  qarab,  3  guruhga    klassifikatsiyalagan
29
:  1-guruh:  о‗quv-
bilish  faoliyatini    tashkil  qilish    va  amalga  oshirish.  Bunga  о‗quvchilarning  
kо‗rgazmali, og‗zaki, amaliy, induktiv va deduktiv, reproduktiv va muammoli-
izlanuvchan,  hamda  mustaqil  ishlari    kiradi.  2-guruh:  ta‘lim  berishning  о‗quv 
faoliyatini  stimullashtirish  (qiziqtirish    va  rag‗batlantirish)  va  motivatsiyalash 
(maqsadga  yо‗naltirish)    metodlari.  О‗qishga  bо‗lgan    qiziqishini    oshirish    va 
motivlashtirish;  burch  va    javobgarlikni  stimullashtirish    motivlashtirish.  3-
guruh: о‗quv  faoliyatida  nazorat va о‗z-о‗zini nazorat qilish metodlari: og‗zaki  
nazorat    va  о‗z-о‗zini  nazorat  qilish;  yozma    nazorat  va  о‗z-о‗zini  nazorat  
qilish; labaratoriya amaliy  nazorat va о‗z-о‗zini nazorat qilish; 
   Maktabgacha  ta‘lim  muassasasida  kuzatish    metodi  tasviriy  faoliyatga  
о‗rgatish sistemasining umumiy    asosini tashkil qiladi.  Chunki  u  atrof-muhitni 
о‗rganishda, bilish, hamda uni aks ettirishda muhim omil sifatida xizmat qiladi. 
Bolalarda    qanchalik  kuzatish,    atrof-olam  kо‗rinishi  bilan    aloqa  о‗rnatish, 
umumiylik va yakkalikni ajratish malakasi   rivojlangan bо‗lsa, shuncha bolalar 
ijodiy  qobiliyatininng    rivojlanishi  bog‗lik    bо‗ladi.  Lekin  kuzatishning  о‗zi 
kо‗rganni    tasvirlab  berishga  tо‗la  imkon  bermaydi.  Bolalarni  tasviriyning 
muhim usullariga,  turli tasviriy materiallardan foydalanish  yо‗llariga о‗rgatish  
zarur. 
     Kо‗rgazmali    metod    va    о‗rgatish      usullariga    naturadan,  rasm  
reproduksiyalaridan,  namunadan,  boshqa    kо‗rgazmali    qо‗llanmalardan  
                                                 
29
 Е.  С.  Маслова  Формирование  изобразительной  деятельности  детей  старшего  дошкольного  возраста  с 
нарушенным слухом Автореф. дис. . . . канд.пед.наук. — Москва, 2010 .-27.с. 
 
 


 
88 
foydalanish,  alohida  predmetlarni  kо‗rib  chiqish,  tarbiyachi  tomonidan  tasviriy 
usullarini  kо‗rsatib    berish,  bolalarning  bajargan  ishlarini  mashg‗ulot  yakunida 
kо‗rsatish, ularni baholash  kiradi. 
Tasviriy  faoliyatning  turli  kо‗rinishlarida  о‗rgatish  usullari  turlichadir, 
chunki  bir  obraz  turli  vositalar  yordamida  vujudga  keltiriladi.  Har  bir  usuldan 
о‗ylab,  mashg‗ulot  oldida  turgan  vazifalarga  nisbatan,  dasturda  berilgan 
mashg‗ulotning  mazmuniga  nisbatan  va  asosan  ushbu  guruh  bolalarining  qay 
darajada 
rivojlanganligini 
hisobga 
olgan 
holda 
foydalanish 
kerak. 
Kо‗rgazmalilik  bolalar  tasviriy  faoliyatining  moddiy  hissiy  asosini  yangilaydi, 
sо‗z  esa  tо‗g‗ri  tasavvurni,  tahlilni,  idrok  qilinganlarni  va  tasvirlayotganlarini 
umumlashtirishni shakllanishiga yordam beradi.
 
 
Maxsus  maktabgacha  tarbiya  muassasalarida  eshitishida  nuqsoni  bо‗lgan 
maktabgacha  yoshdagi  bolalarning  о‗ziga  xos  ta‘limiy  ehtiyojlarini  inobatga 
olgan  holda  psixologo-pedagogik  sharoitlar  yaratildi.  Eshitishida  nuqsoni 
bо‗lgan  bolalarni  tasviriy  faoliyatga  о‗rgatish  bо‗yicha  mashg‗ulotlarda  ―7 
qadam‖  texnologiyasi,  ―Qumli  rasmlar‖  texnologiyasi,  Paxtali  tayoqchalar 
texnologiyasi,  Aks  ta‘sir  texnologiyasi,  Rangli  mel  texnologiyasi,  Assimetrik   
texnologiyasi,  Applikatsiya  elementlari  texnologiyalaridan  mavzuning  asosiy 
qismida  va  3x4  texnologiya,  Tushunchalar  tahlili,  Toifalash,  Zig-zag,  VENN 
diagrammasi,  Gugurt  chо‗pi,  Kubik,  «Mozaika»,  Tasdiqlar,  Bingo 
texnologiyalaridan 
mavzuni 
mustahkamlashda 
foydalanildi. 
Mazkur 
texnologiyalar  eshitishida  nuqsoni  bо‗lgan  bolalar  tasviriy  faoliyati 
mashg‗ulotlarida  foydalanish  eshitishida  nuqsoni  bо‗lgan  bolalarni  tasviriy 
faoliyati samaradorligini talab darajasida ortganligi omili ekanligi dalillandi.
 

Download 2,03 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   92




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish