O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Mukimov

Yormabop donlarni oqlashda poliuritanli vallarning ta’siri 
Sholi  doni  gul  qobig‘i,  mag‘iz  bilan  birga  tutashib  o‘smaganligi 
sababli, oqlash jarayonida poliuritan bilan qoplangan ikkita vallarning 
siqish va surish deformatsiyasi natijasida ular oson ajraladi. 
 
 
 
113-rasm. A1-ERD-3 rusumli rezina qoplangan oqlash uskunasi: 
1-qabul qiluvchi moslama; 2-vallarni qo‘shuvchi va tushiruvchi mexanizm;  
3-vallar oralig‘ini moslab turuvchi moslama; 4-yuqoridagi va pastdagi vallar;  
5-mahsulot chiqish joyi; 6
-
elektrodvigatel; 7-havo kanali (qovuz) uchun. 
 
A1-ERD-3 oqlash uskunasining asosiy ishchi organi deformatsiya 
darajasi  har  xil  bo‘lgan  poliuritan  qoplangan  ikkita  val  hisoblanadi, 
ularning o‘lchami Ø 200 mm va uzunligi -L400 mm ga teng. Vallar bir-
biriga  qarama-qarshi  aylanib,  ularning  aylanish  nisbati  1,45:1.  Tez 
aylanuvchi valning tezligi 9,5 m/s. Donni oqlash uskunasi ishchi zonasidagi 
don  vallar  orasida  siqilib,  so‘ng  vallarning  turli  tozalashda  aylanishi 
natijasida surilib deformatsiyalanishi natijasida uning mag‘zi ajraladi. 
Bu uskunaning afzalligi shundaki, uning yuqori ish unumdorligiga 
ega  bo‘lib,  donni  samarali  oqlaydi.  Biroq  undan  foydalanilganda 
rezinalar tez yedirilib ketadi, ularni 3–5 sutkada almashtirib turish talab 
etiladi, bu esa mahsulot tannarxining ortishiga olib keladi. 

---

262