O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Mukimov

Oqlash jarayonida donga val va dekalarning ta’siri.  
Valsedeka  uskunasining  ishchi  organi  gorizontal  aylanuvchi 
silindr  (val)  va  unga  mustakam  o‘rnatilgai  silindrik  yuza  –  dekadan 
iborat. 
Uskunaga tushayotgan don ishchi zonadagi aylanayotgan valning 
surishi va dekaga urilishi, ya’ni bir vaqtning o‘zida siqilishi va surilishi 
natijasida  deformatsiyaga  uchraydi.  Buning  natijasida  parda  parcha-
lanib, mag‘iz esa osongina ajraladi. 
Val va dekaning minimal oralig‘i o‘lchami don mag‘ziga nisbatan 
kattaroq bo‘ladi, aksincha bo‘lganda esa u maydalanib ketadi. Grechixa 
donini  oqlashda  dekaning  radiusi  val  radiusiga  teng  bo‘lishi  kerak. 
Grechixa doni mag‘zining eni 0,5–1,3 mm.