O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi z. M. Mukimov

 
 
 

---

223 
VIII. BOSHOQLI  DONLARDAN MAKARON VA YORMA 
MAHSULOTLARI ISHLAB CHIQARISH  TEXNOLOGIYASI 
 
8.1. Makaron uni ishlab chiqarish texnologiyasi 
 
Makaron mahsulotlari un va suv, ba’zida esa oqsilli boyituvchilar 
yoki  ta’m  beruvchi  moddalar  qo‘shib  tayyorlangan  yarimtayyor 
mahsuloti hisoblanadi. 
Makaron  mahsulotlari  ugra  osh,  lag‘mon  ko‘rinishida    Sharqda 
uzoq yillardan beri tayyorlab kelingan. Taxminlarga ko‘ra, Marko Polo 
Sharqqa  qilgan  sayohatidan  so‘ng  (XIII  asrning  oxiri)  Yevropaga 
makaron  mahsulotlari  ishlab  chiqarish  texnologiyasi  kirib  kelgan. 
Ammo tarixiy hujjatlarda Italiyada XII asrning boshlarida, ya’ni Marko 
Poloning Xitoyga qilgan mashhur sayohatidan ancha oldin makarondan 
taomlar tayyorlanganligi aytib o‘tilgan. 
Makaron  mahsulotlarini  sanoat  miqyosida  ishlab  chiqaruvchi 
korxonalar Italiyada XVI asrning oxirida, Rossiyada XVIII asrning 60-
yillarida  (1797-yil  Odessa  shahrida),  keyin  esa  Fransiya  va  Germani-
yada vujudga kelgan. 
Jahonda  makaron  mahsulotlarining  ommabopligi  va  ularga 
bo‘lgan talabning ortishi tufayli makaron sanoati tez rivojlandi. Bu esa 
uzoq  davom  etuvchi  va  ko‘p  energiya  talab  qiladigan  jarayonlarni 
qisqartirish  va  mahsulot  tayyorlashni  oshirish  imkoniyatini  beradigan 
jadal texnologiyalarni joriy qilishga zamin yaratdi. 
Avvalgiday,  bugungi  kunda  ham  Italiya  makaron  mahsulotlari 
ishlab  chiqarish,  iste’mol  qilish  va  eksport  qilish  (chetga  chiqarish) 
bo‘yicha  oldingi  o‘rindagi  mamlakat  hisoblanadi.  Oxirgi  o‘n  yillikda 
Italiyada  makaron  mahsulotlari  ishlab  chiqarish  1800–2500  ming 
tonnani  tashkil  qilgan.  Aholi  jon  boshiga  26  kg  (janubiy  hududlarda 
yiliga  40  kg  dan  ortiq)  makaron  mahsuloti  to‘g‘ri  kelib,  ishlab 
chiqarilgan mahsulotning 20 foizdan ortig‘i chet mamlakatlarga eksport 
qilingan.