Ishqqa oid qirq qoida

1243 yil, 30 sentyabr, Bag'dod.

 

Tongotarga yaqin men otga mingan va yo'lga 

tushgan edim. Faqatgina bir marta orqaga 

qarash uchun to'xtadim. Darvishlar takyasi tut 

daraxti shoxlari orasiga yashiringan qush 

uyasiga o'xshardi. Bir qancha vaqt Bobo 

Zamonning horg'in qiyofasi ko'z oldimda 

gavdalanib turdi. Bilaman, u mendan xavotir 

---

olayotgan edi. Lekin men o'zim xavotir 

oladigan hech qanday sabab ko'rmas edim. 

Axir men IShQ bag'riga sho'ng'imoq uchun 

sayohatga chiqqan edim. Qanday yomon narsa 

sodir bo'lishi mumkin? Axir IShQ (yo'li)ning 

o'ninchi qoidasiga ko'ra: «Sharq, G'arb, Janub 

va Shimol orasida farq yo'q. Qanday maqsadni 

ko'zlashning ham axamiyati yo'q, asosiysi 

sayohat tashqariga emas, ichkariga yo'nalgan 

bo'lishidir. Shunda butun olamni bila olasan». 

Meni qiyinchiliklar kutib turganini bilardim, 

albatta, lekin ularga maxsus e'tibor qaratmas 

edim. Nihoyat, taqdir meni Konyaga olib 

borayotganidan xursand edim. Men so'fiy edim 

va atirgulni tikoni bilan, hayotdagi 

qiyinchiliklarni undagi quvonchlar bilan birga 

qabul qilishga odatlangan edim. Bu esa «Ona 

o'z bolasini dunyoga og'riqsiz keltira 

olmasligini, o'z joni og'rimasidan farzandiga 

hayot baxsh eta olmasligini biladi. Insonda 

boshqacha «MEN»ning tug'ilishi uchun ham 

xuddi shunday mashaqqatlar zarur. Loy ham 

---

so-pol idishga aylanishi uchun olovda kuyishi 

kerak. Ishq mukammal bo'lishi uchun og'riq, 

azoblarni boshdan kechirish kerak», degan 

yana bir qoidadan kelib chiqadi. 

Darvishlar takyasidan jo'nab ketishimdan 

oldingi kun kechqurun, tun qorong'usidan xush 

havolar va ovozlar kirib kelsin deya 

xonamning derazalarini ochib qo'ydim. 

Lipillab yonayotgan sham yog'dusida uzun 

sochlarimni kesdim. Keyin soqol-mo'ylovimni 

oldim va qoshlarimni ham qirdim. Shularni 

qilib bo'lgach, oynaga qaradim va qiyofam 

ancha yorishganini va yosharganini ko'rdim. 

- Oldingizda turgan safar seni allaqachon 

o'zgartirib yuboripti, - dedi ustoz men huzuriga 

xayrlashgani kirganimda. - Vaholanki, safar 

hali boshlangani ham yo'q. 

- Ha, to'g'ri, - dedim men sekingina. - Bu 

mening Qirq qoidamdan biri: «Ishq izlash 

insonni o'zgartiradi. Bu yo'lda kishi balog'atga 

yetmay qolmaydi. Ishq izlashni boshlagan 

ondanoq u ichkaridan ham, tashqari- dan ham 

---

o'zgara boshlaydi». 

Bobo Zamon bilinar-bilinmas jilmayib qo'ydi-

da, baxmal qoplangan qutichani olib menga 

uzatdi. 

Uning ichida kumush gardishli ko'zgu, ipak 

dastro'mol va mushki anbar solingan shisha 

idish bor edi. 

- Safarda bu narsalar sen ga yordam beradi. 

o'rni kelganida ulardan foydalanasan. Agar 

qat'iyatingni yo'qotib qo'ysang, oynaga qara, u 

senga qat'iyatni qaytaradi. Agar tashqi 

qiyofangga zarar etsa, dastro'molning foydasi 

tegadi: u senga qalbing sofligini eslatadi. 

Mushk anbarga kelganda, u sening ham ichki, 

ham tashqi jarohatlaringni shifolaydi. 

Men bu uchala narsani mehr bilan silab 

qo'ydim, qutini yopdim va Bobo Zamonga 

tashakkur aytdim. Boshqa gaplashadigan gap 

qolmagan edi. 

Quyoshning birinchi nurlari yetib kelishi 

bilanoq qushlar sayray boshlagan va daraxt 

navdalaridagi shudring donachalari osilib 

---

qolgan mahal men otni egarladim va meni 

nima kutayotganidan bexabar, ammo Rabbim 

taqdim etgan taqdirimga ishongan holda, 

Konya sari yo'l oldim. 

 

 

Ella