Agrotexnologiyalar instituti

4.Tajriba variantlarni tanlash va kuzatish uslublari. 
 
Dala tajribasi asosiy maqsadi bu tajriba variantlari orasidagi farqlarni aniqlashga, 
o‘simliklarning  o‘sish  va  rivojlanish,  hosil  to‘plashga  sababchi  bo‘lgan  faktorlarni, 
sharoitlarni miqdoriy jihatdan baholashga qaratilganidir. 
Ilmiy kuzatuv - Bularning ilmiy kuzatuvning umumiy qabul qilingan usulidir. 
Ilmiy  tadqiqot  olib  borish  uchun  eng  avvalo  tadqiqot  olib  borishning  tarkibiy 
asoslari, ya‘ni tadqiqot elementlarini bilib olish lozim. 
Ilmiy  tadqiqot  olib  borish  eksperimentlardan  maqsad  turli  usullarni  qiyosiy 
o‗rganish va miqdor jihatdan baholanadi. 
O‗rganilayotgan  usullar  variantlar  deb  ataladi.  Ilmiy  tadqiqotda  bir  qancha 
variatlar  bo‗ladi.  O‗rganilayotgan  tadqiqot  variantlari  bir  yoki  bir  necha  variantlar 
bilan  taqqoslanadi.  Bu  variantlar  kontrol  yoki  standart  varianti  deb  yuritiladi.  Ayrim 
variantlarda  kontrol  variantlar  bilan  birga  absolyut  kontrol  variant  (mutloq  nazorat) 
ham mavjud. 
Tajriba  variantlariga  baho  berishda  hosil  va  uning  sifati  asosiy  ob‘ektiv 
ko‘rsatkich  hisoblanadi.Tajribaning  ishonchliligi  tajriba  sxemasini  to‘g‘ri  tuzish, 
maydonni tanlash va tajribani uslubiy jihatdan to‘g‘ri olib borishga bog‘liq bo‘ladi. 
Dala tajribasini olib boryotgan kuzatuvchi ko‘pincha uch xil xatolikka 
duch kelishi mumkin. 
1. Tasodifiy xato. 

---