Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги низомий номидаги тошкент давлат педагогика

“АССЕСМЕНТ” МЕТОДИ 
Методнинг мақсади: мазкур метод таълим олувчиларнинг билим 
даражасини баҳолаш, назорат қилиш, ўзлаштириш кўрсаткичи ва амалий 
кўникмаларини текширишга йўналтирилган. Мазкур техника орқали таълим 
олувчиларнинг билиш фаолияти турли йўналишлар (тест, амалий кўникмалар, 
муаммоли вазиятлар машқи, қиёсий таҳлил, симптомларни аниқлаш) бўйича 
ташҳис қилинади ва баҳоланади.
Методни амалга ошириш тартиби: 
“Ассесмент”
лардан 
маъруза 
машғулотларида 
тингловчи 
ёки 
қатнашчиларнинг мавжуд билим даражасини ўрганишда, янги маълумотларни 
баён қилишда, семинар, амалий машғулотларда эса мавзу ёки маълумотларни 
ўзлаштириш даражасини баҳолаш, шунингдек, ўз-ўзини баҳолаш мақсадида 
индивидуал шаклда фойдаланиш тавсия этилади. Шунингдек, педагогнинг 
ижодий ёндашуви ҳамда ўқув мақсадларидан келиб чиқиб, ассесментга 
қўшимча топшириқларни киритиш мумкин.
Намуна.
Ҳар бир катакдаги тўғри жавоб 5 балл ёки 1-5 балгача баҳоланиши 
мумкин.

---

88 
 
Мактабгача ёшдаги боланинг жисмоний ва психик камолоти шартли 
равишда қуйидаги даврларга бўлинади:
- гўдаклик (1 ёшгача);
- болалик ёши (1-2 ёш); 
- илк ёш гуруҳи (2-3 ёш);
- кичик ёш (3-4 ёш);
- ўрта ёш (4-5 ёш); 
- катта ёш (5-6 ёш); 
- мактабга тайёрлов даври (6-7 ёш) 
Гўдаклик даври болаларииинг ривожланишидаги ўзига хосликлар. 
Инсоннинг ривожланиш даври она қорнидан бошланади. Бола она қорнида 
тўққиз ой мобайнида жуда тез ривожланиш жараёнини ва мураккаб тараққиёт 
даврини ўтайди. Бу даврда ҳам бола маълум даражада ташқи муҳит таъсирида 
бўлади. Шунинг учун ҳам бу таъсирнинг ижобий бўлишини таъминлаш лозим. 
Гўдакнинг вазни туғилган пайтда 3,5 кг, бўйи 50 см бўлган бўлса, уч ойлик 
даврида унинг вазни тахминан 5 кг, бўйи 60 см, 6 ойлик бўлганда эса тахминан 
7 кг, бўйи 64 см бўлади. Бир ёшгача бўлган даврда боланинг ривожланиши 
асосан оила муҳити таъсирида бўлиб, у она сути билан озиқланиши лозим. Бола 
бу даврда нутққа эга бўлмаса ҳам нутқни тушуниш, англаш, ҳаракатларни 
идрок этиш, оила аъзоларини таниш қобилиятига эга бўлади. Шунинг учун ҳам 
гўдаклик давридан бошлаб уч ёшгача бўлган даврда боланинг нутқи ва