Умуртқалилар зоологияси фанининг предмети, ўрганаѐтган объекти ва вазифалари


 – Тоқ туѐқлилар туркуми – Perissodactyla



Download 1,16 Mb.
Pdf ko'rish
bet56/74
Sana21.02.2022
Hajmi1,16 Mb.
#29076
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   74
Bog'liq
15 умурткалилар зоологияси мажмуа

12 – Тоқ туѐқлилар туркуми – Perissodactyla 
Катта, ўсимликхўр ҳайвонлар, 3- бармоғи кучли ривожланган. Буларнинг бармоқ 
фалангаларини учи шох туѐқ билан қопланган, ўмров суяклари йўқ, ошқозони содда 
тузилган. 
Бу туркумнинг 3 оиласи ва 16 тури бор. 
Тaпирлар (Tapiridae) оиласи тоқ туѐқлиларнинг ичида энг соддаси. 
Олдинги оѐқлари тўрт бармоқли, кейинги оѐқлари учбармоқли бўлади. Калта 
хартумчаси бор ва бу хартумчага бурун ва устки лаб қўшилган бўлади. 
Тапирларни 5 та тури бўлиб, булардан гиламли тапир (Tapirus indicus) 
Жанубий-Шарқий Осиѐда, қолган 4 таси Жанубий Америкада тарқалган. 
Булар сувда яхши сузади, ҳатто шўнғийди. Сув бўйидаги ботқоқ ўрмонларда 
яшайди ва ўсимликлар билан овқатланади. 
Каркидонлар (Rhionceratidae) йирик гавдали даррандалар бўлиб, 
узунлиги 2-4 м, массаси 1-3.5 тоннагача боради. Бармоқлари учта, териси 


қалин ва пешона суякларининг устида 1-2 та эпидермисдан ҳосил бўлган, yчи 
ўткир шохи бўлади. Кескич тишлари йўқ. Африка ва Жанбуий-Шарқий 
Oсиѐнинг саванна ва тропик ўрмонларида тарқалган. Африкада яшайдиган оқ 
каркидон (Rhinoceros simus)нинг бўйи 5 м га етади. 
Отлар (Equidae)нинг оѐқларида фақат битта бармоғи бор. 2 ва 4 
бармоқлардан рудимент сақланган. Булар ўта тез чопувчи ҳайвонлардир. 
Африка саванналарида тарғил от ѐки зебралар (Hippotigris), шимолий африка 
олдинги, Ўрта Осиѐ, Кавказда хонаки ҳолда эшак (Equsasinus), ѐввойи от 
(Equs przevallkii), ҳозир Муғулистонда сақланган Ёввойи Европa ости тарпан 
Днепр дарѐсининг қуйи оқимларида 1870 йилларда йўқ қилинди. Кулан
(Equs hemionus) Шимолий-ғарбий Хитой, Эрон, Афғонистон, Жанубий 
Туркманистон ва Муғулистонда сақланган. 
13 – Даманлар туркуми – Hyracoidea 
Даманларни ҳаммаси бўлиб, 10 та тури бор. ўлчами мушукдек келади, ўсимликхўр 
ҳайвон. Курак тишларининг тузилиши жиҳатдан кемирувчиларга ўхшасада, 
хартумлиларга яқин туради. Узунлиги 30-60 см; олдинги оѐқларида 4 та яссилашган 
туѐққа ўхшаш тирноқлари бор, кейинги оѐқларида 3 бармоқ бўлади. Африка ва 
Арабистон Ярим оролида тарқалган. Турларининг бир қисми тоғ қоялари орасида, бир 
қисми ўрмонларда, дарахт устида яшайди. 

Download 1,16 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   74




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish