“Педагогика назарияси” ва “Педагогика тарихи” фанларини ўқитиш бўйича ўқув-методик мажмуа

608.
 
 Дунёқараш нима? 
Дунёқараш
 
шахснинг
 
табиатга, жамиятга, ўзининг ижтимоий муҳитдаги 
ўрнига, ўз-ўзига, турли воқеликларга муносабатини белгилаб берадиган
қарашлари, эътиқоди, ҳаётий тажрибаси ва фаолият тамойилларининг 
тизимидир. 
609.
 
Шахс дунёқараши қандай шакллантирилади? 
Шахс дунёқараши изчил, тизимли, узлуксиз, мақсадга мувофиқ ташкил 

---

113 
этиладиган таълим-тарбияни йўлга қўйиш орқали унинг турли йўналиш ва 
мазмундаги ижтимоий муносабатлар жараёнида фаол иштирок этишини 
таъминлаш, ўз-ўзини тарбиялаб бориши учун зарур шарт-шароитни асосида 
шакллантирилади. Шахс дунёқарашини шакллантириш узоқ муддатли, динамик 
хусусиятга эга жараён саналади. 
 
610.
 
 Дунёқараш қандай турларга ажратилади? 
Дунёқараш қуйидаги турларга ажратилади: 
1) мифологик дунёқараш; 
2) диний дунёқараш; 
3) ижтимоий-сиёсий дунёқараш;
4) фалсафий дунёқараш; 
5) эстетик дунёқараш; 
6) илмий дунёқараш; 
7) ҳаётий тажриба. 
611.
 
Мифологик дунёқараш нима? 
Мифологик дунёқараш – ибтидоий жамоа тузумида борлиқни образли 
қабул қилиш асосида шаклланган тасаввурлар мажмуасини ифодаловчи 
дунёқараш. “Мифология” тушунчасининг ўзи (юнончадан “mythos” – афсона, 
ривоят, “logos” – фан, таълимот) “бирор халққа тегишли афсоналар” маъносини 
англатади.
 
612.
 
Диний дунёқарашнинг моҳияти нимани англатади? 
Диний дунёқараш – борлиқнинг илоҳий кучга, Худога ишониш асосида 
қабул қилинишини ифодаловчи тасаввурлар, урф-одатлар, маросимлар мажмуи. 
Араб тилидан таржима қилинганда “дин” тушунчаси “эътиқод”, “ишонч” 
маъноларини англатади.