O’limni eslashning fazilati
Rasulullohsollallohu alayhi vasallam dedilar;«Lazzatlarni mag‘lub etadigan narsalarni
ko‘p zikr qilinglar» (Abu Hurayradan Termiziy, Nasoiy, Ibn Moja rivoyati). Ya’ni o‘limni
ko‘p eslash bilan lazzatlar kasrini buzing. Shunda, shahvatlarga bo‘lgan maylingiz
so‘nadi, Olloh taologa yaqin bo‘lasiz.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar:
«Agar hayvonlar ham odam farzandlari darajasida o‘limni anglaganlarida zdi,
ularning semizini yemagan bo‘lar edinglar» (Bayhaqiy rivoyati).
Oisha roziya
lloh
u anho Payg‘ambarimizdan so‘radi:
— Ey Rasululloh, maxsharda shahidlar bilan birga tiri-ladigan kishi ham bo‘ladimi?
— Ha, bir kecha-kunduzda o‘limni yigirma mahal yod etgan banda shahidlar bilan
birga tiriladi,- dedilar Nabiy sollallohu alayhi vasallam.
Demak, o‘limni eslash shunday fazlki, bandani oxiratga tayyorlaydi, yolg‘on
dunyodan uzoqlashtiradi. O’limdan g‘ofillik esa, dunyo shahvatlariga mukkasidan
ketishga undaydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam dedilar:
«O’lim mo‘minga tuhfadir» (Abdulloh ibn Umardan Ibn Abu Dunyo, Tabaroniy va
Hokim rivoyati). Darhaqiqat, dunyo mo‘minning zindoni. Mo‘min kishi bu zindonda nafs
shafqatsizliklaridan ozor ko‘radi, shahvatlar yuki ostida shayton hujumlaridan aziyat
chekadi. Ulim uni o‘sha azoblardan ozod etadi. Bu ozodlik esa, mo‘min uchun
tuhfadir.Rasulu
lloh
sollallohu alayhi vasallam dedilar:«O’lim har bir musulmonga
kafforatdir» (Anas roziyallohu anhudan Bayhaqiy rivoyati).Ya’ni, haqiqiy musulmon
shunday sodik mo‘minki, musulmonlar uning tili va qo‘lidan ozor ko‘rmaydi. Garchi
kichik gunohlardan xali poklanmagan bo‘lsa-da, mana shu nuqtada mo‘minlar ahloqi
yuzaga chiqadi, o‘lim unn poklaydi. Modomiki, farzlarni ado qilib, katta gunohlardan
sakdangan ekan, o‘lim uning kichik gunohlariga kafforat bo‘ladi.
Ato al-Xurosoniy dedi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam suhbatlashib o‘tirgan bir
to‘p odamlar yonidan o‘tayotib, kulgu tovushini eshitdilar va ularga:
- Majlislaringizga dunyo lazzatlarini aritadigan zikrni
qo‘shinglar, - dedilar.
- Lazzatlarni nima aritadi? — deb so‘rashdi.
- O’lim, - dedilar Rasululloh sollallohu alayhi vasallam» (Anas roziyallohu anhudan).
Anas roziyallohu anqu Payg‘ambarimiz sollallohu alay-hi vasallamdan rivoyat
qiladilar;«O’limni ko‘p eslanglar. Chunki u gunohlardan poklaydi, dunyodan tiyilishga
undaydi» (Ibn Abu Dunyo rivoyati). Payg‘ambar solla
lloh
u alayhi vasallam dedilar:«O’lim
nasixatlanishga kifoyadir» (Tabaroniy va Bayhaqiyrivoyati).Rasululloh sollallohu alayhi
vasallam masjidga chiqayotib, suhbatlashib, kulishib o‘tirgan odamlarni ko‘rib dedilar:
«O’limni eslanglar! Jonim qo‘lida bo‘lgan Zotga kasamki, agar mening bilganlarimni
bilganlaringda, kamrok kulib, ko‘proq yig‘lagan bo‘lar edinglar» (Ibn Abu Dunyo zaif
isnod bilan Ibn Umardan rivoyat qilgan).
«Rasulu
lloh
sollallohu alayhi vasallamning huzurlarida bir kishini eslashib, uni rosa
maqtashdi. Shunda Payg‘ambar alayhissalom:
- Do‘stingiz o‘limni ham eslab turarmidi? - deb so‘radilar.
- O’limni eslaganini hech eshitmadik, - deyishdi.
- Demak, do‘stingiz sizlar aytganday emas ekan, - dedilar Ollohning rasuli» (Anas
roziya
lloh
u anhudan Ibn Abu Dunyo zaif sanad bilan chiqargan).
Ihyou ulumid-din. O’limni eslash kitobi. Imom G’azzoliy
Do'stlaringiz bilan baham: |