Microsoft Word xulafoi roshidiyn ziyouz com doc

OLLOH YO’LIDA QILGAN SARFLARI 

 

Abu Bakr Siddiq (r. a.), o‘zlarining sodiqlaridan, sevikli habiblaridan bir nafas ham 

ajralmay, uzoqlashmay, doimo birga bo‘lishga harakat etardilar. Faqat bir narsa oldi-

sotti qilgani biror yoqqa borganlaridagina biroz fursat ajralishga majbur bo‘lardilar. 

Ishlarini bitkazgach, tezdan yana do‘stlarining yonlariga qaytib kelardilar. O’zlarida 

bo‘lgan bor narsalarini xoh arzon, xoh qimmat bo‘lsin, din g‘alabasi yo‘liga ayamay sarf 

etardilar. Bir kuni Umay ibni Xalaf ismli kofirlar sardori Bilol ibni Rabboh degan xabash 

qulni Islom dinidan qaytarish uchun azoblayotganini, qumloq sahroga olib chiqib qaynoq 

qumlarga yotqizib ustlariga og‘ir toshlarni bostirib qiynayotganini ko‘rdilar. Berilayotgan 

---

Xulafoi roshidiyn. Rizouddin ibn Faxriddin 

 

 

www.ziyouz.com kutubxonasi 

4

azob qulning faqat iymonini ziyoda qilardi xolos. Shunchalik qiynoq va azoblar chekib 

turgan paytida ham og‘zidan yagona «AHAD», «AHAD» degan so‘z chiqardi, xolos. Abu 

Bakr, Umayya shaytondan Bilol ibni Rabbox raziyallohu anhuni katta pul barobariga 

sotib oladilar. Keyin esa Olloh uchun va rabbil olamin hidoyat qilib yo‘llagan Islom 

muhabbati uchun uni ozod qilib yuboradilar. 

Umar ibni Hattobning Zamir Rumiya ismli cho‘rilari bo‘lar edi. U ayol Umardan 

avvalroq Islom diniga musharraf bo‘lgandi, Hazrat Umar uni qattiq qiynab, juda ko‘p 

martaba urganlari natijasida cho‘rining ko‘zlari ko‘r bo‘lib qolgandi. Ammo shu holatida 

ham rabbil olamin ko‘rsatgan yo‘lidan chetga toymagandi. Ko‘zidan ajralsa-da, 

iymonidan ayrilmagandi. Abu Bakr bu cho‘rini sotib oladilar. Keyin esa ollohning rizoligi 

yo‘lida ozod etib yuboradilar. Cho‘rining kuzlari ojiz bo‘lib qolgan paytda qurayshlar, 

«mana bu mochag‘ar Lot va Manotning qarg‘ishrga qoldi», deb gap-so‘z yuritgandilar. 

Ularga qarab baxtli ayol shunday degandi: 

— Bu gaplaringiz behuda. Lot va Manot hech narsani bilmaydi va hech narsa 

qilolmaydi ham. Mening mehribon rabbim esa hamma narsaga hatto meni ko‘zimni 

qayta ochib qo‘yishga ham qodirdur! 

Ertasiga tong otganda ollohning marhamati tufayli ayolning ko‘zi qayta ochilib yorug‘ 

dunyoni yana ko‘rishga muyassar bulgandi. Qurayshlar buni kurib, bu Muxammad ibni 

Abdullohning sehridan bo‘lgan ish degandilar. Qurayshlar yolg‘on aytgandilar, buyuk 

Olloh esa rost aytgandi. 

Abu Bakr Siddiq (r. a.) faqat mana shu ikkovlariiigina ozod etib qolmagandilar. Balki 

Omir ibni Fuxayrni, Ummu Unaysni va Abr ibni Juminaning joriyasi bo‘lgan ikki qizni ham 

va bulardan boshqa yana qancha-qancha kishilarni ozod etgandilar. Shunchalik ko‘p 

mollarini Olloh yo‘lida sarflaganlari sababidan hatto Olloh taolo u janob haqlarida oyat 

nozil qilgandi. Mazmuni: «Kimki bersa va taqvo qilsa, Islomni tasdiq etsa bas, biz uni 

skonlikka yo‘llab qo‘yamiz». 

U janob mana shu martabaga loyiq bo‘lganlar. Islomga dohil bo‘lgan vaqtlarida 

boyliklarining qiymati qirq ming dirhamga yetgandi. Mana shu ulkan boylikdan Madinaga 

xijrat etayotgan paytlarida faqatgana besh ming dirxam qolgandi, xolos. Boshqasini 

Olloh dinining g‘alabasi yo‘lida sarf etib yuborgandilar. Rabbilariga yo‘liqqan onlarida esa 

yonlarida hech qanday boyliklari xam kolmagandi.