Илмий тадқиқот асослари: 1000 саволга 1000 жавоб тошкент–2019

 
366 - САВОЛ: 
РЕЖАЛАНТИРУВЧИ МАҚСАД НИМАНИ 
КЎЗЛАЙДИ? 
ЖАВОБ: Ривожлантирувчи мақсад – бу таълим жараёни 
таъсирида шахснинг олий камолотини, билиш қобилиятини, 
ўқишга, меҳнатга бўлган муносабатини ривожлантиришни 
кўзлашдан иборат. 
КЎРСАТМА: 1. Тадқиқотчи ўтказилган тадқиқотлар нати-
жалари бўйича мунтазам равишда илмий маъруза, маъруза тезиси, 
реферат, илмий таҳлилий ҳисобот, услубий қўлланма ва 
тавсиянома, монография ва диссертация тайёрлашларни ўзининг 
ажралмас бурчи деб билиш керак, чунки бу унинг интеллектуал 
салоҳиятини белгилайди. Бу эса тадқиқотчининг ривожлан-
тирувчи мақсаднинг амалдаги ифодасидир. 

---

258 
2. Тадқиқотчи ўз ижодий ишининг илм-фан йўналишларидан 
бирини ривожлантиришга ҳисса қўшишни эътиборга олиш керак 
ва албатта унинг назарий ҳамда амалий аҳамияти ишчи гипотезада 
ўз аксини топмоғи лозим. 
367 - САВОЛ: 
САВОЛЛАР ВА УЛАРНИНГ КЎРИНИШ-
ЛАРИ ҲАҚИДА ҚАНДАЙ ФИКРДАСИЗ? 
ЖАВОБ: Саволлар – бу таълим - тарбия жараёнида асосан 
ўзлаштирилганликни аниқлаш учун таълим олувчиларга 
қилинадиган мурожаат бўлиб, унинг ёрдамида фаоллигини 
таминловчи омил (жиҳат) ҳосил қилинади.
Саволлар оддий, аниқловчи, тушунтирувчи, баҳоловчи, 
ижодий ва шу кабилар кўринишда учрайди. 
КЎРСАТМА: 1. Илмий тадқиқот ишини олиб боришда уни 
нима учун олиб борилаётганлигини билиш ижодий фаолиятнинг 
самарадор бўлишига олиб келади ва бу тадқиқотчининг ижодий 
фаолияти янада маҳсулдор бўлишига муҳим асос бўлади. 
2. Илмий тадқиқот иши ва унинг натижасини кимларга 
мўлжаллаб тайёрланаётганлигини ҳам эътиборга олиб фаолият 
юритган маъқул. 
 
368 - САВОЛ: 
САЛОҲИЯТ – БУ СИФАТ КЎРСАТ-
КИЧИМИ? 
ЖАВОБ: Салоҳият – бу истеъдоднинг бир тури бўлиб, инсон 
ўзини муайян тарзда унга келадиган илҳомни қабул қилишга 
тайёрлангандан сўнг юз берадиган сифатдир. 
Салоҳият сўзи киши ёки жамиятнинг ички имкониятлари, ҳали 
тўла намоён бўлмаган куч-қуввати маъносида ишлатилади. 
КЎРСАТМА: 
1. 
Қилаётган 
ишингиз 
мавжудларини 
тўлдирсин, тўлиқ, яъни фикр ёки қарашни ҳал қилсангиз яна ҳам 
яхши бўлади ва бунда тадқиқотнинг индукция методидан 
фойдалансангиз адашмайсиз. 
2. Педагогик тадқиқотларга оид инновацион таълим 
технологияларини яратиш борасидаги ижодий ишларингизда 

---

259 
баркамол авлодни шакллантиришнинг методологик асосларига 
кўпроқ эътибор беринг.