Toshkent moliyainstituti n. Atayeva, F. Rasulova, M. Salayeva, S. Hasanov

‘B.Qosimov, U.Dolimov. Ma’rifat darg‘alari. T.:  « 0 ‘qituvohi»,  1990,137-138-betlar.

572

---

qilish yoiida yangi  usul  maktablari  ochib,  milliy  kutubxona,  xiyobon, 

hammom, bosmaxona tashkil qilib, ro‘znoma va kitoblar nashr qiladi.

ABDUQODIR  SHAKURIY  (1875-1943)  Samarqand  shahri 

yaqinidagi  Rajabamin  qishlogida  1901-yilda  yangi  usuldagi  maktabni 

tashkil  qiladi.  Yangi  usuldagi  bu  maktabda  arifmetika,  tabiatshunoslik 

kabi  dunyoviy  fanlar  o‘qitilardi.  Shakuriy  o‘zi  ochgan  yangi  usuldagi 

maktabida  arab  tilining  qoidalari  va  harflami  o‘qitishga jiddiy  e’tibor 

bergan  holda,  o‘quvchilami  so‘z  bo‘g‘inlari  bilan  tanishtirar  va  shu 

bo‘g‘inlar asosida bolalar uchun tushunarli sodda so‘zlami tuzardi.

0 ‘qishning birinchi  kunidanoq so‘z bo‘g‘inlarini Shakuriy daftarga 

yozdirar  va  ulami  o‘qish,  yozishga  o‘rgatar  edi.  Keyin  esa  muallim 

bo‘g‘inlami harflarga ajratar va bu harflardan yangi bo‘g‘inlar tuzar edi. 

Shu,  tarzda bola besh-olti oy davomida o‘qish va yozishga o‘rgatilardi. 

Keyin  esa  Shakuriyning  o‘zi  tuzgan  «Rahnamoi  savod»  («Savod