Microsoft Word oyisha ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 
4
tayyorgarlik ko’ra boshladi. Nabiy alayhissalom unga: “Shoshmay turing, albatta menga 
izn beriladi, deb umid qilaman” dedilar. Otam u zotga izn berilishi va bu yo’lda hamroh 
bo’lishni intizorlik bilan kutdi. Kelajak mana shu kun uchun ikki tiyasini yem berib boqdi. 
Bir kuni biz peshin chog’ida uyda o’tirgan edik. Payg’ambar alayhissalom uyimizga 
nihoyatda bezovta holda keldilar. Ma’lum bo’lishicha, ul zotga hijrat uchun izn berilgan 
ekan. Otam Nabiy alayhissalomga boqilgan ikki tuyasidan birini tanlab olishlarini taklif 
etdi. Ammo Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunga rozi bo’lmadilar. Ul zot 
tuyalardan birini o’zining puliga sotib olishini aytdilar. 
Biz shoshilinch ravishda tayyorgarlik ko’rdik. Ikkovlari uchun yo’l xaltasiga ozuqa soldik. 
Onam Asmo o’z kamarini ikkiga bo’lib xaltalarning og’zini bog’ladi. Shu ish tufayli u “ikki 
bog’ich egasi” degan laqabga sazovor bo’lgan. Shundan keyin ular tunda yo’lga 
tushdilar va Savr tog’idagi bir g’orda uch kun yashirinib yotishadi. Abdulloh ibn Abu 
Bakr kechalari xabar olib turadi. Otamning quli Omir ibn Fuhayro qo’ylarni toqqa haydab 
borib, g’orda o’tirganlarga sut sog’ib berib turgan”. 
Shunday qilib, bu oilaning har bir a’zosi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning 
hijratlarida o’z hissalarini qo’shdi. Ibn Ishoq keltirgan rivoyatda Asmo aytadiki: “Rasul 
alayhissalom hijrat qilib chiqqanlarida Abu Bakr ham birga yo’lga otlandi. Shunda Abu 
Bakr hamma besh ming yoki olti ming dirham boyligini o’zi bilan olib jo’nadi. Buni 
payqab qolgan bobom Abu Kuhofa roziyallohu anhu oldimizga kirdi. U kishining ko’zlari 
ko’rmasdi. Bobom aytdiki: “U bor-budini o’zi bilan olib ketib, sizlarni qiynab qo’ydi, deb 
o’ylayman”. Men bobomning nima demoqchiligini tushundim-da, mayda toshlarni 
xaltachaga yig’ib, otamning puli turadigan tokchaga qo’ydim. So’ng bobomning qo’lidan 
ushlab: “Bobojon, bunga qo’lingizni qo’ying”, dedim. U qo’li bilan xaltani paypaslab: 
“Buni sizlarga qoldirgan bo’lsa, yaxshi qilibdi. Shunisi ham sizlarga yetadi”, dedi. Allohga 
qasamki, otam bizga hech narsa qoldirmagan edi. Lekin shu tadbir bilan bobomning 
ko’nglini xotirjam qilgan edim”. 
Oisha roziyallohu anho risolat davrida tug’ilib voyaga yetdi. U Fotima onamizdan sakkiz 
yosh kichik bo’lgan. U esini tanigan paytlarini xotirlab: “Ota-onamni faqat musulmon 
bo’lgani holidan bilaman”, degan. Zarkoshiyning aytishicha, Payg’mbar alayhissalom 
Oisha onamizdan boshqa otasi ham, onasi ham muhojir bo’lgan ayolga uylanmaganlar. 
Oisha onamizning afzallik tarafi shundaki, otasi ham, bobosi ham ulug’ sahobiy 
bo’lishgan. Abu Bakr ibn Haysamaning so’ziga qaraganda, u juda yoshligidan islomni 
qabul qilgan. Ungacha o’n sakkiz kishi islomni qabul qilgan edi. Oisha roziyallohu anho 
hijratdan yetti yil ilgari dunyoga kelgan. Oisha onamizning o’zidan keltirilgan rivoyatda 
ta’kidlanadiki: “Rasul alayhissalom meni olti yoshga to’lganimda nikohlab olganlar va 
men bilan to’qqiz yoshimda qo’shilganlar” (Buxoriy rivoyati). Bundan ko’rinadiki, Nabiy 
alayhissalom u bilan Badr g’azotidan keyin hijriy ikkinchi yili shavvol oyida qovushadilar. 
Oisha roziyallohu anhoning bolalik yillarida kishilarni islomga da’vat qilish juda qiyin 
kechdi. Musulmonlar turli azob va qiynoqlarga duchor bo’ldilar. Bu davrda hech bir 
musulmon bundan chetda qolgan emas. Oisha onamiz din yo’lida otasi boshidan 
kechirgan ba’zi uqubatlarni keyinchalik esalb aytib beradi. 
Uning aytishicha, otasi Abu Bakr roziyallohu anhu o’sha kunlari Makkadan 
Habashistonga tomon ketishga majbur bo’ladi. U Bakrul G’amod degan joyga yetganda 
qabila raisi Ibn Dug’una degan kishini uchratib qoladi. U Abu Bakrning muddaosini 

---

Oisha r.a. – Payg’ambarimiz SAVning suyukli ayoli. Abdulhamid Tahmoz