Илмий фаолиятга тайёргарлик асослари

Методология - бу илмий-тадқиқотчилик фаолиятининг илмий 
тамойиллари ва усуллари тизими ҳақидаги таълимот. 
Моделлаштириш — тадқиқотчиликнинг моделнинг қурилишини 
назарда тутадиган назарий услуби. 
Мониторинг — бу тадқиқот натижаларининг доимий назорат 
қилиниши, мунтазам кузатиб борилиши. 
Кузатиш - энг кўп ахборотли тадқиқот услуби бўлиб, у бўлган ва 
ўрганилаётган жараёнлар ва ҳодисаларни четдан туриб кўришга имкон 
беради. 
Илмий муаммо – бу илмий-тадқиқотчилик иши мавзуини 
белгилайдиган мураккаб назарий ва (ёки) амалий вазифалар мажмуидир. 
Муаммо тармоқ, тармоқлараро, глобал бўлиши мумкин.
Илмий иш - бошқа ҳар қандай ишдан ўзининг мақсади янги илмий 
билимни олиши билан фарқ қилади. Айни шу иш жараёнида воқелик 
ҳақидаги объектив билимлар ишлаб чиқилади ва бир тизимга солинади. 
Илмий мавзу – бу ечимини талаб қиладиган мураккаб вазифадир. 
Илмий-тадқиқотчилик иши мавзуи мауйян илмий йўналишга ёки илмий 
муаммога тегишли бўлиши мумкин. 
Илмий йўналиш - деганда тадқиқот ўтказиш соҳасидаги фан, 
фанлар ёки илмий муаммолар мажмуи тушунилади. 
Янгилик – фаннинг шу тармоғига ёки умуман фанга улуш даражаси; 
натижалар ҳар хил тусда бўлиши мумкин –натижалар ёки уларнинг бир 
қисми янги бўлиши мумкин, шунингдек натижаларнинг катта қисми 
янгилик сифатида қайд қилинмаслиги ҳам мумкин.
Текшириш - бу тадқиқ қилинаётган объектнинг у ёки бошқа 
даражадаги теранлик ва деталлаштириш билан ўрганилиши бўлиб, бу 
тадқиқот мақсадлари ва вазифалари билан белгиланади. 
Умумлаштириш - муҳим фикрий операциялардан бири бўлиб, 
унинг натижасида объектлар ва улар муносабатларининг нисбатан 
барқарор хусусиятлари ажратилади ва қайд қилинади.
Тадқиқот объекти - бу муаммоли вазиятни юзага келтирадиган 
муайян жараён ёки ҳодиса, бу муаммонинг ўзига хос ташувчиси, 
тадқиқотчилик фаолияти йўналтирилган нарса.