Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Йил 
мавзуси: 
“Ижрочилик 
турлари, 
мусиқанинг 
ифода 
воситалари”.
1-Чорак мавзуси “Якканавозлик, журнавозлик, жўрсозлик” деб 
номланади. 1-чи чоракда мусиқа саводи фаолиятида ёки бутун фаолиятлар 
жараёнида ўқувчиларнинг қуйидагича назарий билим ва малакаларга эга 
бўлишлари кўзда тутилади. Ўқувчилар чорак ва нимчрак ноталарни куйлаш 
устида ишларни давом эттирадилар, нота йўли (беш параллел чизиқ, уларни 
номланиши) билан танишадилар. 
Машғулотлар давомида ўқувчилар “Скрипка калити” (Соль калити), 
ёзилиши, бажарадиган вазифаси, шунингдек “соль” товушини нота 
йўлидаги ўрни ва ёзилиши ҳақида билиб оладилар. 
2-Чорак. Мавзу “Якканавозлик ва яккахонлик. чолғучилар ва 
хонандалар дасталари”. Нота саводхонлиги бўйича нота йўлида ми, ля 
товушларини ёзилишини ўрганадилар. Шу жараёнда тингланган ёки 
жамоавий ижро жараёнида амал қилиш талаб қилинган мусиқанинг ўзга 
ифода воситалари – темп, ритм, дирижёрлик қоидалари, регистр, ритмик 
чўзимлар ҳақидаги билим ва тушунчалар ҳам ривожлантириб борилади. 
3-Чорак. “Даста турлари. Куй нима? Куйида нималар ифодаланади?” 
Чорак давомида нота саводхонлиги бойиша нота йўлида До, Ля 
товушларини ёзилиши билан танишиш талаб қилинади. Ўқувчиларга асосий
7 товушни нота чизиқларида ёзиш топшириғи берилиб, уларни бу борада 
билим ва тушунчалари мустаҳкамланади.
4-Чорак. Мавзу: “Мусиқанинг ифода воситалари”. Мусиқа саводи 
бўйича илк бор мажор ва минор тоналликлари, уларни асосий уч 

---

119 
товушликлари куйлаш билан фарқлашга ўргатилади. (До мажор ва Ля 
минор мисолида). C-dur, A-mol 
Шундан сўнг До мажор товуш қаторини 2/4 ва 3/4 ўлчовларида 
тактлаб куйлаш машқлари бажарилади. 
3-синф. Мусиқанинг шакл ва мазмуни, ансамбл ва унинг турлари, хор 
ва оркестр, оддий мусиқа шакллари, банд ва нақарот ҳақида назарий 
билимларга эга бўладилар. Мавзулар юзасидан янги куй ва қўшиқлар билан 
танишадилар.