Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

Йил мавзуси “Биз мусиқани севамиз”. 
1-чорак мавзуси “Биз ёқтирган куй ва қўшиқлар”. Ушбу чорак 
давомида ўқувчилар мусиқа саводи бўйича энг оддий атама ва тушунчалар 
ҳақидаги тасаввурларга эга бўлишлари кўзда тутилади. Яъни, улар мусиқа 
товушлари, баланд ва паст товушлар, узун ва қисқа товушлар ҳақида 
тасаввурлар ҳосил қиладилар. Бу тушунчалар куй ва қўшиқларни тинглаш 
ва куйлаш жараёнида таркиб топтирилади. 
2- Чорак. “Мусиқали ўйинлар ва қўшиқлар” деб номланади. Бу чоракда 
ўқувчиларга қуйидаги назарий билимлар берилади: баланд-паст, узун-қисқа 
товушлар ҳакидага тушунча ва тасаввурлар мустаҳкамланади, До-мажор (ўн 
қатор)ни нота чизиғидаги жойлашув ўрнига қараб куйлашга киришилади. 
 3-Чорак. 
“Хушнаво чолғуларимиз” деб номланади. Мусиқа
саводхонлиги доирасида ўқувчиларга куй йўналишини (ҳаракатини), 
товушлар чўзимини, нота чизигидаги ўрнини график чизиқлар орқали 

---

118 
ифодалаш орқали машқлар бажарилади. Куй чизмасидаги узун ва қисқа 
товушлар устида чорак ва нимчорак ноталарни ёзиб куйлашиги эътибор 
қаратилади. 
4-Чорак. “Хушнаво шолғуларимиз”. Қўшиқ куйини график чизиқларда 
ифодалаб, уни сўзлари билан (плакатга қараб) куйлаш, чорак ва нимчорак 
нота ёзувлари ҳақида билимларни мустаҳкамлаш ва болалар чолғу 
асбобларида куйга ритмик жўр бўлиш кўникмалари устида иш олиб 
борилади. Ўқув йили давомида оддий дирижёрлик қоидалари “диққат”, 
“ауф такт”, “бошлаш”, “тугаллаш” кўникмалари ҳосил қилинади. 
2-синф. 
Ўқувчилар ижрочилик турлари (якканавозлик, 
жўрнавозлик, чолғучилар ва хонандалар ансамбли), мусиқанинг ифода 
воситалари (куй, ўлчов усул, динамик белгилар, темп, реприза) ҳақида 
билимларга эга бўладилар. Ўзбек халқ куйи намуналари билан танишиб, 
бастакорлар ҳақида маълумотга эга бўладилар.