Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

Uchinchi guruh'.  xalqaro  huquqda tan  olinishi juda  muhim  ahamiyat­
ga ega bo'lgan  aktlar.  Qaysidir yuridik akt  yoki vaziyatni  tan olgan davlat 
ana shu e’tirofiga qarshi  ish tutishga haqli emas.  Boz ustiga, qoida bo'yicha, 
e ’tirof qaytarib olinishi  mumkin emas.  E’tirofga misol  sifatida yangi  dav­
latlarning  paydo  bo'lishi,  davlat  chegaralarining  faktik  o'zgarishi,  nizoli 
huquqlar va  d a’volarning  tan  olinishi  hollarini  ko'rsatish  mumkin.
To'rtinchi guruh: e ’tiroz  —  e’tirofga  mutlaqo  zid  bo'lgan  aktdir.  Bu 
akt yordamida  davlat  muayyan  vaziyatga  nisbatan  o'zining  noroziligini, 
d a ’vosini  va huquqiy oqibatlarga ega boshqa holatlarni  izhor etadi.  P ro ­
test  natijasida  tegishli  vaziyat  manfaatdor  davlatlar o'rtasida  nizo  mav- 
zusiga aylanadi.  U  e ’tiroz bildirayotgan  davlat  uchun  hech  qanday  maj- 
buriyatlami  yuzaga  keltirmaydi.
Beshinchi guruh:  voz  kechish  —  davlatning  huquq,  d a’vo,  vakolat- 
dan  bosh  tortishi  bo'lib,  ular shu  paytdan  e’tiboran  mavjud  bo'lmaydi.
Oltinchi guruh: sukut  saqlash  ko'rinishidagi  voz  kechishning alohida 
holati  estoppel  bo'lib,  uning  mazmuni  tom onlar  o'z  harakatlari  bilan 
bog'lanib qolganini va bu harakatlarga tayangan va o'zi  ham shu bo'yicha 
harakat qilgan tegishli tomonga ziyon yetkazadigan tarzda talablar qo'yish 
mumkin  emasligini  bildiradi.  Masalan,  1969-yilgi  Shartnom alar huquqi 
bo'yicha  Vena  konvensiyasining  45-moddasiga  muvofiq,  agar  davlatga 
qoida  buzilish  fakti  m a’lum  b o 'lsa-y u   u  sh artn o m a  o 'z   kuchini 
yo'qotayotganiga  sukut  saqlash  ko'rinishida  rozilik  bildirgan  deb  hisob- 
lansa,  shundan  so'ng  ushbu  davlat  shartnomani  bekor  qilishning  qoida 
buzilish  shaklidagi  asosiga  murojaat  qilish  huquqidan  mahrum  bo'ladi.