Раҳмонов Улуғбек Каримович

 
Мусиқа остида жисмоний тарбиянинг ўрни 
Режа: 
1. Мусиқа машғулотларида жисмоний тарбиянинг тутган ўрни.
2. Ритмик ҳаракатларни бажаришда жисмоний тарбиянинг вазифаси. 
Келажагимиз ёшлар қўлида эканлигини эътиборга олсак, 
болалар ҳар томонлама, хусусан, жисмоний жиҳатдан баркамол 
бўлиб тарбияланишлари керак. Жисмоний ривожланиш - кўп 
жиҳатдан ҳаракатга боғлиқ. Мусиқий ритмик ҳаракатлар эса бу 
борада катта аҳамиятга эга. Мактабгача таълим муассасасидаги 
мусиқий тарбия дастури ритмик ҳаракатлар қисмида болалар мусиқа 
жўрлигида унинг маромига монанд юришни, югуришни, мусиқа 
оҳангига мос қолда чапак чалишни, оёқ тўпиллатишни, қўл 
бармокларини айлантиришни, оддий рақс элемснтларини аниқ 
бажаришни, давра бўйлаб қўл ушлашиб, жуфт-жуфт бўлиб ҳаракат 
қилишни, ўйинларда образли ҳаракатлар бажаришни, қўшиқ 
мазмунига кўра, ҳаракат қилишни, кичик гурухларга бўлиниб, якка 
ҳолда рақсга туишишни, турли характардаги мусиқа охангига мос 
ҳолда ҳаракатланишни ўрганишади. 

---

113 
Мусиқий ритмик харакатлар жараёнида болаларнинг деярли 
хамма тана аъзолари иштирок этади, уларда бадиий дид пайдо бўлиб, 
ижодий қобилиятлар ривожланади. Фикр жамланган ҳолда иродани 
кучайтириб, мақсад сари интилишга чорлайди ва гўзалликни хис 
қилишга жамоа билан хамоханг ҳаракат қилишга ўргатади. Шу билан 
бирга, 
мусиқий 
ритмик 
харакатлар 
болаларни 
жисмоний 
ривожланишига хисса қўшади, яъни харакат малакаларини оширади, 
ўз танасини бошқаришга ўргатади, мушакларини мустаҳкамлаб, 
нафас ва қон айланиш аъзоларининг фаолиятини яхшилайди. Шундай 
қилиб, мусиқий ритмик харакатлар болаларнинг жисмоний 
ривожланишига бсқиёс ҳисса қўшади. 
Ритмиканинг асосида табиий ва мантиқий ҳаракатларни мусиқа 
жўрлигида ижро этиш назарда тутилади. Мусиқий ритмик харакатлар 
болаларнинг умумжисмоний ривожлапишига катта ёрдам беради ва 
ўз олдига қуйидаги мақсадларни қўяди: 
1. 
Болаларнинг барча мушаклар тизимини бир текис 
ривожлантириш. 
2. Ҳаракат малакаларини такомиллаштириш. 
3. Ҳаракат нафислиги, аниқлиги, ҳаракат мувофиқлиги, гавдани 
тўғри шакллантириш. 
Ҳаракат турлари ва унинг аҳамияти: 
1. 
Юриш. 
Асосан, 
пастки 
қисмдаги 
мушакларни 
мустаҳкамлайди, жойдаги ҳаракат йўналишига тез мослашиш 
хусусиятини ривожлантиради. 
2. Югуриш. Ҳар тарафлама жисмоний ривожланиш сари 
етаклайди, юрак ва ўпканинг фаолиятини мустаҳкамлайди. 
3.