Ahmedovich ahmedov, akmal abzalov



Download 4,02 Mb.
Pdf ko'rish
bet101/161
Sana30.12.2021
Hajmi4,02 Mb.
#196035
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   161
Bog'liq
Ekologiya-A.Ergashev

Urug‗larni  dorilash.  Tabiatda  turli  zararkunandlar  –  zamburug‗lar, 
mikroorganizm  va  viruslar  urug‗li  donlarni  kasallantirib  ekinlarni,  qolaversa 
uning hosildorligiga anchagina zarar yetkazadi. Urug‗liklarni dorilash bilan turli 
kasalliklarga  qarshi  kurashganda  tashqi  muhit  obyektlari  atmosfera  havosi,  suv 
manbalari,  ne‘mat  beruvchi  meva  va  rezavor  o‗simliklar  ifloslanishidan  holi 


201 
 
bo‗ladi.  Urug‗larni  dorilashni  3  usuli  bor.  Quruq  dorilash,  biroz  namlab  va 
suvlab dorilash. 
Quruq  usul  bilan  dorilashda  urug‗lar  kukun  holidagi  preparatlar  bilan 
dorilanadi,  biroz  namlab  dorilashda  urug‗lar  biroz  miqdorda  yopishtiruvchi 
eritmalar  bilan  namlanadi,  so‗ngra  kukun  holidagi  preparatlar  sepiladi.  Suvlab 
dorilashda urug‗lar dorivor kimyoviy eritmaga solinib, bo‗ktirib qo‗yiladi. 
Keyingi  yilda  ayrim  urug‗lar,  chigitlar  kapsula  usulida  dorilanmoqda. 
Bunday  urug‗larga  maxsus  polimer  moddalar  hamda  kimyoviy  preparatlar 
yordamida  ishlov  beriladi.  Kapsula  holidagi  urug‗lar  zaharli  moddalarni  aniq 
miqdor,  me‘yorda  ishlatishga  yordam  beradi,  chigitlar  benuqson  unib  chiqadi, 
hosildorlik bir qator oshadi. Chunki kapsullashtirgan moddalar tarkibiga o‗sim-
liklarning o‗sishini ta‘minlaydigan mikroelementlar ham qo‗shiladi. 
Quruq  usul  bilan  dorilashda  tadbirkorlik  bilan  foydalanilmasa  kimyoviy 
moddalrning  xavfli  va  zaharli  tomonlari  bo‗lishi  mumkin.  Shuning  uchun 
keyingi  yillarda  urug‗liklar  sal  suvlanib  yoki  yaxshigina  namlanib  so‗ngra 
zaharli  moddalar  bilan  ishlanmoqda.  Urug‗larni  dorilash  maxsus  qurilgan 
binolarda  amalga  oshiriladi.  Dorilangan  urug‗lar  traktorlar  bilan  ekiladi,  qo‗l 
bilan  ekish  taqiqlangan.  O‗zbekiston  hududida,  issiq  iqlimli  sharoitlarda 
samolyotlardan foydalanish ma‘qul kelmaydi. 
Chunki  bu  usulda  atrof-muhit  obyektlarining  pestitsidlar  bilan  ifloslanishi 
ko‗proq bo‗ladi.  Tashqi  muhit obyektlarining  zaharli  kimyoviy  moddalar  bilan 
ifloslanishi inson sog‗lig‗iga, butun jonivorlarga yomon ta‘sir qiladi. Pestitsidlar 
biologik  faol  moddalar  bo‗lgani  uchun  organizmga  asoratli  ta‘sir  ko‗rsatishi 
mumkin. Pestitsidlarni tadbirkorlik bilan me‘yorida ishlatish lozim.  
Biosfera  organizmlarning  hayot  faoliyatiga  ta‘sir  qilaoladigan  minglarcha 
kimyoviy  moddalarning  tinmay  uzluksiz  aylanib  borishi  fan  olamiga  ma‘lum. 
Zaharli kimyoviy moddalar odam nasl-nasabiga asoratli ta‘sir qiladi. Bu dolzarb 
muammo  bo‗lib  irsiy  kasalliklar  hisoblanadi.  Bundan  tashqari  allergik 
kasalliklarni  aniqlash  va  davolash  usullarini  ishlab  chiqish  muammosi  bor. 


202 
 
Kimyoviy  moddalar  juda  oz  miqdorda  organizmga  tushganda  unda  gonadalar, 
embirion  hujayralariga,  immunologik  xususiyatlariga  zararli  ta‘sir  qilaoladigan 
o‗zgarishlar  boshlanishiga  olib  keladi,  bunda  organizmlarning  immun 
reaksiyalari  muhim  rol  o‗ynaydi.  Kimyoviy  moddalarning  ishlatishdan  oldin 
pestitsidlarni  toksidinamikasi  va  ta‘sir  mexanizmini  batafsil  o‗rganishga,  aholi 
salomatligiga qay darajada, qay xilda xavf solishini oldindan aniqlab olish katta 
ahamiyatga ega.  
 

Download 4,02 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   161




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish