Maqsudov ilhomjon, joraev jomurod yangiboevich, amirov shavkat qo ziboevich

                  Js x 100  
Jn     =   ----------------- 
                  100-K 
 
Jn- me‟yorashtirilgan qaymoq yog„i,% 
Js- smetana yog„ligi, %; 
Q-qaymoqqa qo„shiladigan uyutilgan sut yoki obrat miqdori, % 

---

 
309 
 
Xom-ashyo  qaymoq  86-90
0
S  haroratda  pasterlanadi  va  uni  quyuqlashtirish 
uchun  gomogenlanadi.  Qaymoqqa  ivitqi  solish  uchun  u  18-25 
0
S  –ga  sovutiladi, 
so„ngra  uyushi  uchun  qaymoq  hajmiga  nisbatan  3-5  %  miqdorda  ivitqi  solinadi. 
Uyush  jarayoni  18-27 
0
S  haroratda  14-16  soat  davom  ettiriladi.  Nordonligi             
65-85
0
T  yetkaziladi.  Tayyor  mahsulot  2-4 
0
S  haroratda  sovutiladi  va  yetiltiriladi. 
Yetiltirish 24-28 soat davom etadi. So„ngra idishlarga quyiladi. 
Parhezbop  smetana  10%  yog„liqdagi  xom-ashyo  qaymoqdan  tayyorlanadi. 
Lyubitel  smetanasi  tayyorlashda  44,5  %  yog„likdagi  xom-ashyo  qaymoq 
qo„llaniladi. U 20 minut 87 
0
S haroratda pasterlanadi. Gomogenlanadi va  40-50
0
S 
haroratgacha sovutilib, ivitqi (10 %) qo„shiladi. Qaymoqni uyutish uni nordonligi 
45-50
0
T ga yetguncha davom ettiriladi. Mahsulot 4-6
0
S haroratga sovutilib, 100 g li 
kichik idishlarga quyiladi. So„ngra 0-6
0
S haroratda 6-12 soat yetiltiriladi. 
Barcha  turdagi  suyuq  va  yarim  suyuq  nordon  sut  mahsulotlarini  ishlab 
chiqarish jarayoni bir xil bo„lib, termostat va rezervuar usulida ishlab chiqariladi. 
Termostat  usulida  sutga  ivitqi  qo„shilgandan  so„ng  zudlik  bilan  idishlarga 
quyilib,  termostatga  quyiladi,  termostatda  u  uyushadi.  Yetiltirilgan  tayyor 
mahsulot,  sovutgichlarga  qo„yiladi.  Bu  usulda  barcha  nordon  sut  mahsulotlarini 
tayyorlash mumkin.  
Rezervuar  usulida  sutni  uyuitish,  yetiltirish  va  sovutish  katta  hajmli  idishda 
(rezervuarda) olib boriladi. So„ngra tayyor mahsulot sovutilib, idishlarga quyiladi. 
Termostat va rezervuar usullarining boshlang„ich jarayonlari to mahsulotlarni 
uyutish  jarayonigacha  bir  xil  bo„ladi.  Suyuq  va  yarim  suyuq  nordon  sut 
mahsulotlarini ishlab chiqarish quyidagi texnologik tizimlardan iborat; sutni qabul 
qilish  va  navlarga  ajratish,  sutni  me‟yorlash,  pasterlash,  gomogenlash,  sutni 
sovutish, sutga ivitqi solish. 
Termostat usulida mahsulotga ivitqi quyilgach, idishlarga quyiladi, mahsulotni 
uyutish  termostatga  joylashtirilgan  idishlarda  amalga  oshiriladi.  So„ngra  sovutish 
uchun, sovutish kameralariga, solinadi, yetiltiriladi. 
Mahsulot  rezervuar  usulida  tayyorlansa,  uni  uyush  jarayoni  katta  rezervuar 
idishlarda  olib  boriladi,  so„ngra  sovutiladi  va  yetiltiriladi.  Yetiltirilgan  mahsulot 
idishlarga solinadi. 
Qanday  usulda  ishlab  chiqarilishidan  qat‟iy  nazar,  mahsulotlarni  saqlash  va 
realizatsiya qilish jarayoni bir xilda olib boriladi.