Toshkent davlat sharqshunoslik instituti uzoq sharq va janubiy osiyo tillari fakulteti bitiruv malakaviy ishi

   

Henan

河 南 viloyatidagi Jiyuan (济源)hududidan topilgan musiqachilarning  

                                                  sopol haykalchalari.  

Han sulolasi hukumronligi davrida zarbli-puflab chalinadigan musiqa (gu-

chui yue 

鼓吹乐) sohasida ko‘tarilish yuz berganligi sababli ko‘p stvolli paixiao 排

箫, til bilan chalinadigan jia  笳(nay shaklida) va shoh jiao 角    kabi musiqa 

asboblari keng tarqalgan. Mazkur musiqa asboblarni sulolaning butun 

hukumronligi davridagi qabrlar ustiga qo‘yilgan tasvirlarda ko‘rishimiz mumkin. 

Nay (sviril) dunyoning turli yerlarida paydo bo‘lgan birinchi puflab chalinadigan 

asbob hisoblanadi. Mazkur musiqa asbobining toshga o‘yilgan tasvirlari 

namunalari Mesopotamiyada uchraydi.Yaxshi saqlangan ikki nay paixiao 

排箫

Jiyuan

济源 dagi Knyaz I qabridan ham topilgan. Bunday asboblarning har biri 13 

ta bir xil uzunlikda tanlab olingan turubkalarni bir-biriga bog‘lab, uch qismdan 

iborat bambuk korpusga o‘rnatilish orqali yasaladi.  Jiyuandagi qabrdan topilgan 

haykalchalar, ularning ko‘rinishi qanday ekanligi haqida umumiy tassurot beradi. 

1969 yil Henan viloyati Jiyuan 

济源 uyezdi Sijiangou 死建构（ hududidan 

topilgan va Han sulolasi davriga tegishli bo‘lgan bir guruh haykalchalar orasida 

ikkita raqqos, to‘rtta musiqachi va dirijer bor. Paixiao 

排箫 ushlagan bir musiqachi 

bu asbobning obraziga juda o‘xshashdir

42

.