Konstruksiyalar

78. Nima uchun siqiluvchi zonasi tokchadan o‘tgan tavr  
kesimlar qulay?
To‘g‘ri burchakli kesimga qaraganda har tomonlama 
qulaydir. Yuk ko‘tarish qobiliyati M
u
 va A
s
 armatura sarfi 
bir xil bo‘lganda cho‘ziluvchi zonaning ortiqcha kesimini 
kamaytirgan holda beton sarfini kamaytirish mumkin (33-
a rasm). Undan tashqari siqiluvchi zona balandligini kamay-

---

56
tirish hisobiga armatura sarfini kamaytirish mumkin (33-b 
rasm). Shuncha beton va armatura sarfida ichki juft kuchlar 
yelkasi z
b
 ni oshirish hisobiga M
u
 ni oshirish mumkin (33-
v rasm).
v
b
a
 
33-rasm.
79. Siqiluvchi zonasi tokchadan o‘tgan tavr kesimlarning  
kamchiligi nimada?
Deyarli doim bunday kesimlar zaif armaturalangan bo‘ladi, 
ya’ni cho‘ziluvchi armaturaning katta o‘lchamda uzayishi ro‘y 
beradi (62-rasmga qaralsin), bu esa bir xil mustahkamlikda-
gi va bir xil balandlikdagi kesimlarga nisbatan darzlarning erta 
paydo bo‘lishiga va ochilish eni kattaroq bo‘lishiga olib keladi 
(5-bobga qaralsin). Shuning uchun tavr kesimlarning darzbar-
doshligiga alohida e’tibor berish kerak.