Имо-ишоралар сири

10-қоида 
«Мен сизга ишонмайман»
категорияси ишораларини
англаб олиш 
Ишончсизликни билдирувчи имо-ишо-
раларнинг энг кенг тарқалганлари – қўллар-
нинг ва оёқларнинг чалиштирилган ҳолати. 
Инсон бу билан сиз бераётган маълумотни 
қабул қилмаслигини билдиради. Суҳбат-
дош қулоқларини қимирлатиши мумкин 
– рамзий маънода у бу билан сиз унга илаёт-
ган «лағмон»ларни туширмоқда. 
У тақиқловчи ва огоҳлантирувчи хат-
ти-ҳаракатларни қўллаши мумкин, гўё ту-
шунтирмоқчи: «Мен англадим, сен мени 
алдаяпсан, мен сенга ишонмайман». Суҳ-
батдошингиз оғзини қўли билан тўсиб, ўз 
хабардорлигига ишора қилиши мумкин, 
гўё: «Оғзингни юм!» демоқчидай. Бу ишо-
Ишончсизлик, 
шубҳаланувчанлик имо- 
ишораларини осонгина аниқлаб 
олиш мумкин: булар деярли доим 
салбий хусусиятлар, ҳимояланиш 
имо-ишоралари бўлади. Инсон 
ўз сўзлари билан сизнинг 
фикрингизга қўшилган тақдирда 
ҳам, унинг ҳолати, юз ифодаси, 
имо-ишоралари бунинг аксини 
айтиб туради, новербал тилга 
ишонинг – у сизга инсоннинг асл 
фикрларини очиб беради.
Aim.Uz-Axborot Izlash Markazi

---

31
ранинг бошқа кўринишлари ҳам мавжуд: 
инсон лабларини, оғзини, қулоқларини 
қашиб қўйиши мумкин. Ишончсизлик-
нинг яна бир ишораси – бошини инкор 
маъносида силкиш: у сизнинг фикрин-
гизга қўшилган тақдирда ҳам, тили билан 
сизнинг нуқтаи назарингизни маъқуллаб 
турса ҳам, дилида бошқа нарса.
Суҳбатдошингиз юз ифодаси ҳам унинг 
ишонқирамаётганини ошкор қилади. Юзида 
ишончсизлик сурати чизилади, кўзларини 
яширади. У ишончсизлик билан тиржайи ши 
ёки такаллуфсиз мийи ғида кулиши мумкин: 
оғзининг бир чети тепага, иккинчи чети пастга 
йўналади. Бундай «жилмайиш» сизга ишонч-
сизликдан далолат беради. Сиз гапираётган 
гап унга кулгили туюлмоқда.
Сизнин г ёлғонин гиз ошкор 
бўлгани ҳақидаги далил, сизни 
биров фош қилишга ҳаракат 
қилмаган тақдирда ҳам, 
суҳбатдошин гизга сизнин г 
устин гиздан афзаллик бахш 
этади. Новербал тарзда 
бу сизга илтифот билан 
муносабатда бўлиш ва сизнин г 
шахсий доиран гизга киришга 
хоҳишнин г йўқлиги кўринишида 
намоён бўлиши мумкин: «қуйи 
табақа»га мансуб киши 
ёлғон сўзлашга жазм қилади 
қабилида.
Aim.Uz-Axborot Izlash Markazi

---

32
Баъзи инсонларда дунёни ҳидлар орқа-
ли идрок қилиш ҳисси ривожланган бўла-
ди. Бундай инсонлар ёлғонга ўта сезувчан 
бўладилар. Улар ёлғонни фаҳмлаб қолган-
ликларини бурун катакларининг кенгайи-
ши орқали англатиши мумкин: «Бу ерда 
қандайдир ифлослик бор, буни ҳис қиляп-
ман».
Шу каби новербал сигналларни 
қабул қилишингиз билан, уларни 
тўғри таҳлил қилган бўлсангиз, 
дарҳол ўз тактикангизни 
ўзгартиришингиз лозим: ё 
рост гапиришни бошланг ёки 
янада кучлироқ ва ишонч лироқ 
далилларни қўлланг. Эҳтимол, 
шунда сизнинг нуқтаи 
назарингиз ҳақиқат сифатида 
қабул қилинар.
Aim.Uz-Axborot Izlash Markazi

---

33