Илмий муҳаррир: медицина фанлари доктори, профессор Н


Hujayraning fizik-ximiyaviy xossalari



Download 18,63 Mb.
Pdf ko'rish
bet13/315
Sana12.09.2021
Hajmi18,63 Mb.
#172604
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   315
Bog'liq
Gistologiya Zufarov K. 2005(1)

Hujayraning fizik-ximiyaviy xossalari. Hujayra kolloid sistema bo`lib, suv va unda muallaq 

suzib yuruvchi 1 dan 150 nm kattalikdagi moddalardan (dispers faza) tashkil topgan. 

Kolloid moddalar doimiy harakat qilib turadi. Ular bir xildagi elektrik zaryad tutganligi uchun 

cho`kmaga  tushmaydi.  Ammo  fiksatorlar  ta’sirida  ular  o`zaro  yopishib  cho`kma  hosil  qiladi.  Bu 

jarayon koagulyatsiya deyilib, ko`pincha orqaga qaytmaydi. 

Gidrofil kolloidlarda kolloid modda atrofida suv qavat 'bo`lib, uni erituvchi moddaning solvat 

qobig`i  deb  nomlanadi  (tayoqchasimon  jismlar  uch  qismlari  atrofida  solvat  qobiq  yo`q).  Elektrik 

zaryad yo`qolganda mayda kolloid (zol) qismlar o`zaro birlashib to`rsimon tuzilmani hosil qiladi. Zol 

holatidan  gel  holatiga  o`tishni  jelatina  moddasining  qotishi  misolida  ko`rishimiz  mumkin.  Tirik 

hujayrada kolloid sistema doimo zoldan gelga va geldan zolga o`tib turadi. Sun’iy yo`l bilan bu holatni 

hujayraga turln xilda ta’sir qilish davomida (mexanik, ximik) kuzatish mumkin. Agar amyoba orqali 

elektr  toki  o`tkazilganda  uning  sitoplazmasi  yopishqoqlashsa,  Broun,  harakati  keskin  sekinlashadi. 

Elektr toki  o`tkazish to`xtatilganda esa sitoplazma  yana o`z  holiga  qaytadi.  Shunday qilib, hujayra 

murakkab  ximiyaviy  tuzilishga,  fizik-ximiyaviy  xususiyatlarga  ega.  Hujayra  tarkibidagi  moddalar 

doimiy harakatda bo`lib, bu harakat uning modda almashinuvi bilan belgilanadi. 

 

SITOPLAZMA 

Hujayra tashqi muhitdan sitoplazmatik parda (hujayra qobig`i) bilan ajralib turadi. Yadrodan 

tashqari hujayra ichidagi tuzilmalarning hammasi sitoplazma deb nomlanadi. Eukariotik hujayralar 

sitoplazmasining  tuzilishi  va  tarkibi  turlicha  bo`lib,  gialoplazma,  hujayra  organellalari  va 

kiritmalardan tuzilgan. 

Sitoplazmaning  gialoplazma,  organellalar  va  kiritmalar  kabi  tarkibiy  qismlarga  bo`linishi 

shartli bo`lib, ularning hammasi bir-biri bilan bog`liq kelishib ishlaydigan tuzilmalar yig`indisidir. 

 


Download 18,63 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   ...   315




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish