O’qituvchi Talaba 1-bosqich. O’quv mashg’ulotiga kirish

Dimamik: 
Doirali  jadvallar - asosiy  chizma  elementlaridan biri bu  doira.  Uslubiy qiymati  shundaki, 
materialni kompozitsiyasini ososhlashtiradi, chegaralashtiradi va umumlashtiradi. 
Sxema - materialning  grafik  ko’rinishi, hodisalarning  ayrim  xossalari  shartli  belgilar  orqali 
beriladi, 
aloqa 
va 
muloqotlar 
esa qismlarnio’zaro 
joylashtirilishi 
va 
ikki tomonlama 
ko’rsatkichlar bilan beriladi. 
Dinamik —  animatsion  -  ob’ektning harakati  samarasini  belgilashdir,  turli  statik  jadval 
tuzishga 
imkon 
beradi. Qulayligi 
shundaki, 
materialni qismlab 
berish, oz-ozdan, 
jadvalni o’zgartirish 
imkoni 
bor, 
bir 
elementni 
boshkasi 
bilan o’zgartirish 
mumkin. 
Xarakatli jadvallarniqulayligi o’rganish va mustahkamlashga yordam beradi. 
O’kuv  axborotini  taqsimlash,  chizma  tasvir  ob’ektlashni  to’g’ri  tanlash harakatning 
samarasiga  olib  keladi.  Turli qismli  uzatishlarni  tarqatish  imkoni  kompьyuter texnologiyalar  orqali 
bajariladi. 
Blok-sxema. 

---

 
183 
Tasvirning 
ishrtli-chizma 
turini 
ko’rib 
chiqamiz. Sxema bu 
materialni 
chizma 
tasviri hodisalar qismlari va  xossalari  shartli  belgilar  orqali  beriladi,  aloqa va  muloqotlar 
esa qismlarni o’zaro o’rnatilishi va ikki tomonlama ko’rsatkichlar orqali. 
Jadvallar  kabi  sxemalar  turli  formatda  bo’ladi, ular  ekran  betini qismini  egallaydi,  butun 
betni yoki bir necha betli bo’ladi. 
CHizma vositalar yordamida sxemani yana shunday jixozlasa bo’ladi: 
•       turli ranglar orqali; 
•       rasmlar orqali; 
•       shriftlar tanlash orqali; 
•       aniq sonli qismlar va aloqalar orqali; 
•       sxemaning harakatlanish 
samarasi 
orqali; 
SHartli-chizma  ko’rgazmalilikka  nafaqat  sxemalar, 
balki grafik, diagramma, aplikatsiyalar, sxemali rasmlar kiradi. 
Ular xodisa, voqea, jarayonlarning aloqa va muloqotlarini aniqlashga ishlatiladi, matn qismini 
obrazli tasavvurini  shakllantiradi.  Matniqiy  ketma-ketlik  va ko’p  ob’ektlarni  tasvir  orqali 
solishtirish hosil bo’ladi.