Buqalamun: hikoyalar. / Anton Chexov. T.: Yangi

Abdulla Qahhor
tarjimasi
CHIQDI
Tushki ovqatni yeb bo‘lishdi. Qorinlar to‘yib, 
dimog‘lar chog‘; esnab, shirin uyqu bosib, 
ko‘zlar biyo-biyo. Er tamaki chekdi, kerishdi 
va karavotga o‘zini tashladi. Xotin uning bosh 
tomoniga o‘tirib, mushukka o‘xshab xurilladi. 
Er-xotin baxtiyor edi.
– Gapirsang-chi, – dedi er esnab.
– Nima dey? Him... Ha, aytganday! Eshit-
dingmi? Sofiya Okurkova haligi... oti nima edi­
ya... Fon-Trambga tegipti! Buni qara-ya!
– Tegsa, tegipti-da, nima qipti?
– Tramb razil odam-ku, axir! Shunaqa yara-
mas... Shunaqa vijdonsiz odamki! Bunaqa tu-
turuqsiz, betamiz maxluq doriga ham topil-
maydi. Axloqini ham asti qo‘yaver! Grafning ish 
boshqaruvchisi edi, shuning orqasida ko‘p dun-
yo orttirdi, endi temir yo‘lda ishlab, o‘g‘irlik qila-
di... Singlisini g‘orat qildi. Qisqasi ko‘p yaramas 
va o‘g‘ri... Shunaqa odamga tegadimi kishi?! 
Shu bilan umr qiladimi kishi?! Hayronman! 
Shunday binoyi qiz bo‘lsa-yu... Shunaqa qilib 
o‘tirsa-ya! Bunaqa maxluqqa o‘lsam ham teg-
mas edim! Millioner bo‘lsa ham baribir tegmas 
edim! Dunyoda yakka-yu yagona chiroyli bo‘lsa 
ham aftiga tuflar edim. Toqatim bormi razil erga!

---

Buqalamun
47
Xotin irg‘ib o‘rnidan turdi va qip-qizargan, 
g‘azablangan holda uyda nari-beri yurdi.  Uning  
ko‘zlari g‘azabdan yonar, so‘zlari samimiy ekan-
ligi ochiq ko‘rinib turar edi...
– Bu Tramb shunaqa maxluq. Bunday odam-
larga o‘larday ahmoq, o‘larday rasvo xotinlar 
tegadi!
– Him!.. Sen, albatta tegmas eding... Him... 
Bordi-yu men ham shunaqa razil odam bo‘lsam-
chi? Nima qilar eding?
– Menmi? Sendan chiqar edim. Bir soniya 
ham sen bilan umr qilmas edim? Men faqat pok 
kishini yaxshi ko‘raolaman, xolos. Agar Tramb 
qilgan ishlarning yuzdan birini qilga ningni bilib 
qolsam, bormi... Tamom!
– Him... Hali shunaqaman degin... Men bil-
magan ekanman. Ha-ha-ha... Baqrayib turib 
yolg‘on gapiradi-ya.
– Men umrimda yolg‘on gapirgan emasman! 
Qani, razillik qilib ko‘r-chi, nima qilar ekan-
man!
– Nima hojati bor? O‘zing bilasan... Men o‘sha 
sening fon-Trambingni bir cho‘qishda qochi-
raman!.. Trambni menga qaraganda kissa vur 
desa bo‘ladi. Nega ko‘zingni lo‘q qilasan? Ajab... 
(Pauza.) Men necha pul oylik olaman?
– Bir yilda uch ming so‘m.
–  Bundan bir hafta burun olib berganim 
marvarid necha pulga keldi? Ikki ming. Shun-
day emasmi? Kecha olib bergan ko‘ylagim besh 
yuz... Dala-hovli ikki ming... Ha-ha-ha... Kecha 
otaxoning bir mingni o‘marib ketdi...
– Axir, Per, boshqa daromadlar ham...

---

Anton Chexov
48
–  Otlar... Shaxsiy shifokor... Haydovchilar-
ning hisoblari. Bundan uch kun burun yuz 
so‘mni o‘zing qartaga boy berding...
Er boshini ko‘tardi, chakkasiga mushtini 
tirab, butun boshli bir aybnoma o‘qib berdi; 
yozuv stolining yoniga borib bir necha dalil va 
hujjatlar ko‘rsatdi.
– Mana, ko‘rdingmi, jonim, sening fon-Tram-
bing mening oldimda chakana o‘g‘ri, kissavur! 
Minba’d birov to‘g‘risida bunaqa dema!
Men hikoyani tamom qildim. Ehtimol kitob-
xon: «Xotin chiqdimi?» – deb so‘rar.
– Ha, chiqdi. Lekin eridan emas, narigi uyga 
chiqdi.

---