Низомий номидаги тошкент давлат педагогика

 “Доминантлик” сўзи бир неча маънони билдиради. Раҳбарлик
мавзусидан келиб чиқилса, ―ўзгаларга таъсир этиш” деган маънони 
англатади. Юқорида таъкидланган маънодаги «таъсир этиш» ибораси 
ҳиссиѐт туфайли ўзгаларни ўзига жалб эта билиш, ўзаро муносабат 
натижасида ўзига нисбатан хайрихоҳлик туйғусини шакллантиришни 
англатади. Чунки ташкилотнинг илғор фаолияти учун раҳбар зиммасидаги 
мажбурият ва ваколатларнинг ўзи етарли эмас. Бошқарув соҳаси 

---

125 
мутахассислари Г.Кунц ва С.Доннелнинг фикрича, ―Агар ходимлар 
раҳбарият томонидан ўрнатилган тартиб-қоидаларгагина риоя этиб меҳнат 
қилганларида, улар имкониятларини 60–65 % ишлата олар ва ўз 
мажбуриятларини бажариб, ишдан бўшамасликка баҳона топар эдилар. 
Ходимларнинг қобилиятидан тўла фойдаланиш ниятида бўлган раҳбар 
уларда шунга лойиқ ҳис-туйғуни уйғота олиши лозим‖. Бу ўринда 
раҳбарнинг етакчилик қобилияти намоѐн бўлади. Ташкилот доирасидаги 
норасмий муносабатлар тизимида пешқадам раҳбаргина ўз ходимлари 
қобилиятини жамоа ишига тўлиқ, яъни 100 фоиз жалб эта олиши мумкин. 
Назорат учун саволлар:
1. 
Раҳбар маънавиятининг бошқарувда намоѐн бўлиши деганда 
нимани тушинасиз? 
2. 
Абу Наср Форобий ―Фозил одамлар шаҳри‖ асарида етакчига 
хос бўлган қайси хислатларни биласиз? 
3. 
Таълим муассасалари рахбарларининг маънавий қиѐфаси 
нимадан иборат? 
4. 
Таълим муассасалари рахбарларининг маънавий маданияти 
нимадан иборат? 
5. 
Раҳбарнинг жамоага нисбатан қандай хусусиятлар бор? 
6. 
Ўзбекистон Президенти томонидан Раҳбарга қўйиладиган 
талаблар нимадан иборат? 
7. 
Ш.М.Мирзиѐев раҳбар ходимлар қандай хислат ва қирраларга 
эга бўлишини кўрсатиб ўтди? 
4-мавзу: Умумий ўрта таълим муассасаси педагог ходимларини