Инсон ҳуқуқлари умумий назарияси

10.2. Ўзбекистон Республикаси ички ишлар органлари томонидан
Қийноққа қарши конвенциянинг қийноқ ҳамда шафқатсиз муомаланинг 
бошқа турларини қўллашга йўл қўймасликга оид талабларини бажарилиши
Ўзбекистоннинг мустақил ривожланиш даври изчил демократлаштириш, 
суд­ҳуқуқ тизимини либераллаштириш, инсон ҳуқуқлари ва эркинликлари-
ни ҳимоя қилишга қаратилган жаҳон ҳамжамияти томонидан эътироф этил-
ган халқаро ҳужжатларни изчил тадбиқ этиш (имплементация қилиш) билан 
таърифланади.
Ўзбекистон Республикасида Қийноққа қарши Конвенциянинг қийноқ 
ва шафқатсиз муомаланинг бошқа турларини қўллашга йўл қўймасликга оид 
талабларини сўзсиз ижро этиш ва унга риоя этиш бўйича изчил ишлар олиб 
борилмоқда. Бу борада ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлар, жумладан ички 
ишлар органларининг ўрни ва роли катта, чунки айнан улар ўзининг фаолияти­
да қайд этилган Конвенцияга риоя этилиш муаммоси билан дуч келишади. 
Улар бевосита Қийноқ ҳамда муомала ва жазолашнинг қаттиқ, шафқатсиз, 

---

149
инсонийликка зид ёки қадр­қимматни камситувчи турларига қарши конвен-
цияни ижро этилиши ва уларга риоя этилиши зиммасига бевосита юклатил-
ган давлат нинг мансабдор шахслари ҳисобланади.
Конвенцияни ижро этиш бўйича Ҳукумат дастурини амалга ошириш-
нинг босқичларидан бири “қийноқ” тушунчасини белгилаш билан боғлиқ 
қўшимчаларни Жиноят кодексига киритилиши бўлди. Ушбу тушунча Қийноқ 
ҳамда муомала ва жазолашнинг қаттиқ, шафқатсиз, инсонийликка зид ёки 
қадр­қимматни камситувчи турларига қарши конвенциянинг 1­моддасига 
мувофиқ келади.
2003 йилнинг август ойида Парламент сессиясида Жиноят кодексининг 
235-моддасига ўзгартиш киритилиб, унга кўра жиноят процессининг бар-
ча босқичларида қийноққа солиш ва бошқа шафқатсиз, ғайриинсоний ёки 
қадр-қимматни таҳқирловчи муомала ҳамда жазолар жиноий жазоланади-