Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti “Biologiya” kafedrasi

                       Retseptorlar va ularning tasnifi. 

Retseptorlar  –  har  xil  turdagi  ta‘sirlar  energiyasini,  asab  tizimining  o‘ziga 

xos faolligiga transformatsiya qilish uchun belgilangan oxirgi ixtisoslashgan 

tuzilmalar, ya‘ni retseptor hujayralardir. Bu hujayralar boshqa hujayralardan 

ikki jihatdan farq qiladi. Birinchidan, ta‘sirot energiyasi, ular uchun oldindan 

hujayrada  jamg‘arilgan  energiya  hisobiga  yuzaga  chiqadigan  jarayonlarni 

ishga  solib  boruvchi  rag‘bat  bo‘lib  xizmat  qiladi.  Ikkinchidan,  retseptor  , 

hyjayra  potensialini  hosil  qilib,  o‘zi  tashqi  ta‘sirot  energiyasini  qabul  qila 

olmaydigan hujayralarga o‘tkazadi.  

Retseptorlarning  tushunarli  va  qulay  tasnifi,  ular  qabul  qiladigan 

ta‘sirlarning  turli  modalligidan  kelib  chiqadi.  Ushbu  xilma-xillikka  mos 

ravishda,  tirik  organizmlarning  barcha  retseptorlarini  bir  necha  guruhga 

bo‘lish mumkin, bular-