O‟zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‟rtа mахsus tа‟lim vаzirligi urgаnch dаvlаt univеrsitеti

 

---

120 
 
9-MAVZU Turizm sohasida ovqatlantirish xizmatlari. 
Reja: 
1.  Ovqatlantirish xizmati sanoati. Turizm sohasida ovqatlantirish xizmatlari.  
2.  Turizm sohasida ovqatlantirish xizmatlarining usullari.  
3.  Turizm sohasida ovqatlantirish xizmatlarining turlari va tasnifi.  
4.  Umumiy  ovqatlanish  korxonalari  tasnifi  va  turlari.  Xizmat  ko‗rsatish.turlari. 
Stol servirovkasi. 
1.Turizm sohasida ovqatlantirish xizmatlari 
O‗zbekistonda  turizmni  rivojlantirish,  turistlarga  xizmat  ko‗rsatish  tizimini 
kengaytirish  va  ular  uchun  barcha  sharoitlarni  yaratish  maqsadida  yangi  turistik 
majmualar,  mehmonxonalar,  kempinglar,  restoranlar,  barlar,  transport  sohalari, 
qurilish  uchun  katta  mablag‗lar  ajratilmoqda.  Bunday  sur‘atda  turizmni 
rivojlantirish  albatta  umumiy  ovqatlanishni  ham  rivojlantirishini  taqoza  etadi, 
chunki  barcha  turistlar  goh  ichki  turist  bo‗lsin,  goh  tashqaridan  kelsin,  ulardan 
qat‘iy  nazar  restoran  xo‗jaligiga  yoki  ovqatlanish  tarmog‗idan  foydalanishga 
majbur.  
Aks holda insonlar ovqatlanish uchun barcha mahsulotlarni o‗zlari bilan olib 
yurishi kerak yoki uy sharoitlarida tayyorlab, iste‘mol qilishi kerak bo‗ladi. Ammo 
turistlarda  bunday  imkoniyatlar  yo‗q,  shuning  uchun  ham  ular  ovqatlanish 
xizmatidan  foydalanishga  majburdir  va  mana  shu  holatlarning  mavjud  bo‗lishi 
turizm  umumiy  ovqatlanishni  uyg‗un  holda  rivojlantirishi  uchun  imkon  beradi. 
Shuning uchun ham turizmda asosiy xizmat turlaridan birini ovqatlantirish xizmati 
tashkil etadi.  
Dunyo  bo‗yicha  ovqatlanish  korxonalarining  yagona  tasniflari  mavjud  emas. 
Lekin,  shunga  qaramasdan      ko‗p  mamlakatlarda ommaviy  tarqalgan  ma‘lum  bir 
ko‗rinishdagi  (tipdagi)  ovqatlanish  korxonalari  ajratilib  ko‗rsatiladi.  Milliy 
oshxonaga ega bo‗lgan restoranlar ham mavjud bo‗lib,  ular italyancha, xitoycha, 
grekcha,  turkcha,  inglizcha,  amerikacha,  hindcha,  fransuzcha,  nemischa  kabi 
restoranlar  bilan  mashhur.  Ularning  ayrimlari  narxlarining  juda  arzonligi  bilan 
ajralib tursa, ayrimlari esa qimmatliligi bilan ajralib turadi.  

---

121 
 
Odatda  turistlar,  qaysi  mamlakatda  bo‗lsalar,  o‗sha  mamlakatning  oshxonasi 
bilan  tanishishga  qiziqadilar.  Ko‗p  hollarda  mezbon    shaharning  qiziqarli  milliy 
hamda  arzon  restoranlari  haqida  ma‘lumot  berib  o‗tadi,  milliy  restoranlar  bilan 
tanishtirish  nuqtai  nazarda  ham  sayohatlar  tashkil  etiladi.  Masalan,  Bavariyada 
turistlarni  Bavariya  (Germaniya)  oshxonasi  bilan,  ya‘ni  mashhur  oq  sosiskalar 
hamda  bavarcha  pivo  bilan  mehmon  qilishadi.  Myunxenda  esa  turistni  albatta 
«Xofbrayxaus»ga, ya‘ni eng katta pivo zaliga olib borishadi. Avstriyada dunyoda 
eng  mashhur  bo‗lgan  vencha  shnitsellarni  (katlet  turi)  tamaddi  qilishga  olib 
borishadi  va  albatta  Italiyada  esa  tushlik  ovqatlanish  pastasiz  (makaronli  taom) 
o‗tmaydi.  AQSH  da  va  barcha  ko‗pgina  mamlakatlarda  afg‗oncha,  kolumbcha, 
hindcha,  chexcha  kabi  restoranlar  ishlab  kelmoqda.  So‗nggi  paytlarda 
vegeterianlarga xos oshxonalar ham paydo bo‗la boshladi, yoki yahudiylar uchun 
maxsus tayyorlanadigan taomlar restoranlari ham faoliyat ko‗rsatib kelmoqda. 
 Ovqatlanishning  turlari  bu  ertalabki  nonushta,  yarim  pansion,  to‘liq