Обсуждены и интерпретированы основные вопросы компьютерной лингвистики

issiq
iliq
sovuq
A
В
С
D em ak,  d ialektik  m a n tiq q a   asosan  h o d isalar  k o ‘p  p a ra m e trlard a   ba- 
h olanadi.  K eyinroq  nemis  olimi  va  m atem atigi  Leybnis  va  G ilb ertlar  m a n ­
tiq  faniga  m atem atik  sim vollarni  ta tb iq  etdi.  U shbu  olim larning buyuk  xiz- 
m atlari  bilan  m atem atik   m antiq  fani  shakllandi.
D astlab  m atem atik  m an tiq   faq at  tabiiy  fanlarda  q o ‘llanib  kelindi,  ke- 
yinchalik  u  g u m a n ita r  so h alarg a  ham   ta tb iq   etilgan.  N em is  faylasufi  va 
m atem atigi G. Leybnis (1646 --  1716) birinchilardan b o ‘lib m antiqiy fikrlash- 
ning  hisob  x arakteriga  ega  ekanligini  k o ‘rsatdi.  U ning  fikricha,  b arch a  il- 
m iy tush u n ch a va m u lo h azalarn in g  asosini m antiqiy elem entlar tashkil q ila­
di.  M a n a   shu  m a n tiq iy   elem entlarni  m u ay y an   sim vollar  bilan  belgilash 
m um kin  b o ia d i.  Leybnis g 'o y alari  faq at X IX  asrdagina am alga oshdi.  N e­
mis  olimi  G .F rege,  ingliz  olimi  J.B ul,  rus  olim i  V .Poretskiy  ishlarida  sim- 
volik  m an tiq   asoslari  yaratild i.9
M atem atik  m a n tiq d a  fikrlarning chin (to ‘g ‘ri) yoki yolg'onligi m atem a­
tik  y o ‘l  bilan  isbotlanadi.  B unda  x  ni  argum ent  (o'zgaruvchi)  deb  belgilay- 
miz.  A gar  x  =  1  b o ‘lsa,  m utlaq  chin  h ukm ,  x  =  0  b o 'lsa ,  m utlaq  y o lg 'o n  
h ukm   deb  belgilaym iz.  M a tem atik   m an tiq   tu rli  sim vollar  bilan  ishlaydi. 
U lar  m an tiq iy   b o g 'lo v c h ila r  deb  h am   yuritiladi.  U sh b u   sim vollar  su n ’iy
4  Po‘latov