101
ko‘makchidir. Jurnalga mushtariy bo‘lishingiz yetmaydi. Unga yozuvchi bo‘lib, har
xil she’r, hikoyacha, maqolalar berib turish uchun yozg‘uvchi yosh kuchlar jurnal
tegrasiga to‘planishlari kerakdir."
21
Shuningdek, 1929-yilda “O‘zbekiston Markazqo‘mi qoshidagi firqa bolalar
tashkiloti Markaziy byurosining fikr tarqatuvchisi” sifatida ish boshlagan “Lenin
uchquni” ( 1991- yildan “Tong yulduzi”") gazetasini ham uzluksiz nashr sifatida
e’tirof etish mumkin. Muhimi, shu kabi bolalarga ixtisoslashgan gazeta-jurnallar
faoliyati, so‘ngra, 1925-27-yillardan boshlab “O‘zbek seksiyasi” nashriyotining
(O‘zGIZ) chet el va qardosh xalqlar bolalar adabiyotidan tarjima asarlar nashr eta
boshlagani, qolaversa, S.Ayniy, A.Qodiriy, G‘.G‘ulom, G‘ayratiylarning bolalar
uchun yozgan asarlari o‘zbek bolalar adabiyotining takomili uchun mustahkam
poydevor vazifasini o`taydi. Qolaversa, o`z davrida Shokir Sulaymon va G‘ayratiy
kabi iste’dodli adiblar bolalar uchun ko‘plab hikoyalar va she’rlar yozgani diqqatga
sazovor. Binobarin, o‘zbek bolalar adabiyotining shakllanishida o‘qish kitoblari,
xrestomatiyalar, teatr asarlarining ham ahamiyati katta bo`lgan.
Ta’kidlash joizki, o‘tgan asrning 20-yillarida maktab darsliklari va matbuot
sahifalarida e’lon qilingan bolalar adabiyoti namunalari hodisaning muayyan
tizimlashuvini boshlab bergani bilan e’tiborlidir. Binobarin, o‘zbek bolalar
adabiyoti –
she’riyati, nasri va
dramaturgiyasi o‘tgan asrning 20-yillarida shu
zaylda qaror topib ulgurdi. A.Qodiriyning “Uloqda”, “Jinlar bazmi” hikoyalari
yosh qahramonlar ruhiyati talqiniga ko‘ra bolalar adabiyoti hodisasining ehtiyoji
bilan paydo bo‘lgani-da, shu haqiqatni oydinlashtiradi.
XX asrning arafasi va boshlarida o‘zbek bolalari uchun ixtisoslashgan maxsus
badiiy adabiyot yaratish harakati shu tariqa yuzaga kelib, izchil tusga kira
boshlagach, Sirojiyning “Bolalar adabiyoti to‘g‘risida bir fikr” (“Maorif va
o‘qitg‘uvchi” jurnali, 1921-yil, 3-son, 30-31-b.), “Qizil o‘zbek matbuotida bolalar
adabiyoti” (“Zarafshon” gazetasi, 1924-yil 21-iyun, 157-son), Zarif Bashirning
“Bolalar adabiyoti kerak” (“Turkiston” gazetasi, 1923-yil, 27-aprel), G‘ozi Olim
Yunusovning “Bolalar adabiyoti haqida” (“Maorif va o‘qitg‘uvchi” jurnali, 1925-
yil, 3-son), Shokir Sulaymonning “Bolalar adabiyoti nashr qilish kerak” (“Qizil
O‘zbekiston” gazetasi, 1926- yil, 30-sentabr, 224-son) maqolalarida yigirmanchi
yillar bolalar adabiyoti oldida turgan muhim vazifalar xususida fikr yuritilgan.
Nihoyat, bolalar adabiyotiga avvalo, shu olam vakillari uchun maxsus yaratilgan
asarlar sifatida qarash an’anaga aylandi. Bunda, jahon va rus bolalar adabiyotining
ilg‘or an’analari, boy tajribalarining ta’siri ham katta bo‘ldi. Nihoyat,
bolalar olami
Do'stlaringiz bilan baham: