Mavzu: Jahon moliyaviy iqtisodiy inqirozi davrida bank kapitali va uning samaradorligini oshirish yo’llari

O‘zbekiston  Respublikasida  2010  yilgi  investitsion  dasturi  kapital 

qo‘yilmalarining  asosiy parametrlari 

№ 

Moliyalashtirish 

manbalarining 

nomlari 

2010 

yilgi 

prognoz,  mlrd. 

Jami

ga 

Tijorat 

banklari 

faoliyatini 

baholash 

mezonlarini  o‘zgartirish  zarur  –  bugungi  kunda 

ularning ishini uzoq muddatli kredit qo‘yilmalari 

ulushining  o‘sishi  va  buning  uchun  ichki 

manbalarni  jalb  etish  nuqtai  nazaridan  baholash 

kerak. 

I.Karimov (ma’ruzadan) 

---

so‘m 

nisbatan 

foizda 

 

Kapital qo‘yilmalar, jami 

18220,3 

100 

1

. 

Markazlashtirilgan investitsiyalar 

3819,8 

20,9 

2

.  

Nomarkazlashtirilgan investitsiyalar 

14400,5 

79,1 

2

.1. 

Korxonalar mablag‘lari 

7777,7 

42,7 

2

.2. 

Tijorat banklari kreditlari 

1530,0 

8,4 

2

.2.1 

Shu  jumladan,  ATB  «Qishloq  qurilish 

bank»ining imtiyozli kreditlari 

256,3 

1,4 

2

.3. 

To‘g‘ridan to‘g‘ri xorijiy investitsiyalar v 

kreditlar 

3876,8 

21,2 

2

.4. 

Aholi mablag‘lari 

1216,0 

6,6 

 Manba:  O‘zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2009  yil  28  oktyabrdagi  1213-

sonli  «O‘zbekiston  Respublikasining  2010  yilgi  investitsiya  dasturi  to‘g‘risida»gi 

Qarori. 

 

Jadval  ma’lumotlaridan  ko‘rinib  turibdiki,  2010  yilgi  investitsion  dasturda 

belgilangan kapital qo‘yilmalarning umumiy  hajmi  18220,3 mlrd. so‘mni tashkil qilib, 

uning  8,4  foizi  tijorat  banklari  kreditlari  hisobiga  moliyalashtiriladi.  Shundan, 

«Qishloqqurilishbank»  ATBning  imtiyozli  kreditlari  256,0  mlrd.  so‘mni  tashkil  qilib, 

asosan ushbu kreditlar qishloq joylarida uy-joy qurilishiga sarflanishi rejalashtirilgan.  

O‘zbekiston  Respublikasi  Prezidentining  2008  yil  19  noyabrdagi  4010-sonli 

«Iqtisodiy nochor korxonalarni tijorat banklariga sotish to‘g‘risidagi tartibni tasdiqlash 

to‘g‘risida»gi Farmoyishi bilan iqtisodiy nochor korxonalarning moliyaviy qobiliyatini 

tiklash bo‘yicha bir qator imtiyozlar (ko‘maklar) berilgan. 

Yuqorida  qayd  etilgan  me’yoriy  hujjat  orqali  tijorat  banklariga  ham  muayyan 

imkoniyatlar berilgan. Jumladan: 

- 

qarzlarni 

to‘lash 

hisobiga 

undirilgan  yoki  auksion  va  tanlov 

savdolarida  sotib  olingan  mol-mulk 

negizida  tijorat  banklarining  korxona 

ustav  jamg‘armasidagi  ishtiroki  ulushi 

100 

foizgacha 

bo‘lgan 

yangi 

korxonalarni tashkil etish; 

-  bankrot  korxonaning  tugatilishi 

munosabati  bilan  unga  avval  berilgan, 

qoplanmagan  kreditini, shu jumladan Hukumat kafolati bilan berilgan kredit summasini 

bank kengashining qarori bilan hisobdan chiqarish; 

- bankrot korxona uchun malakali boshqaruv kompaniyasini tuzish va jalb qilish; 

Tijorat  banklarini  zarar  ko‘rib  ishlayotgan  va 

iqtisodiy 

nochor 

korxonalarni 

sog‘lomlashtirish 

jarayoniga  jalb  qilish  tajribasi  amalda  o‘zini  to‘la 

oqladi. 

Hali  ham  eski  texnika  va  texnologiyalar  asosida 

ishlayotgan, hech qanday iqtisodiy istiqboli bo‘lmagan 

korxonalarni  tugatish  va  ularning  negizida  yangi 

zamonaviy  ishlab  chiqarish  quvvatlarini  tashkil  etish 

darkor.