Mavzular. Tat fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxiterturasi. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish-chiqarish qurilmalari. Ma’ruza rejasi

Birinchidan,  inson  axborotni  o‘z  shaxsiy  xotirasida  ("aqlida"  deb  ham  aytiladi)  yoki 

kandaydir  tashki  xotirada  (qog`ozda)  saqlaydi.  Ushbu  biz  biladigan  jami  malumotlardan  doimo 

foydalanishimiz mumkin. Masalan, agar  siz ko`paytirish jadvalini  yodlagan bo`lsangiz, besh  karra 

besh necha bulishini xech bir narsaga karamasdan darxol javobini aytishingiz mumkin. Xar bir kishi 

uzining  manzilgoxini,  telefon  raqamini  shunindek,  yakin  kishilarining  manzilgoxi  va  telefon 

raqamlarini  yaxshi  biladi.  Agarda  yodingizdan  kutarilgan  manzilgox  yeki  telefon  raqamiga 

zaruriyat tugilsa, unda yozuv daftarchasi yoki telefon ma‘lumotnomasi yordamga keladi. 

Insonning  shaxsiy  xotirasini  operativ  xotira  deyish  mumkin.  Bu  yerdagi  "operativ"  so`zi 

"tezkor"  so`zining  sinonimidir.  Uzlashtirilgan  bilim  insonda  bir  zumda  xotiralanadi.  Shaxsiy 

xotirani ichki xotira deb xam atashimiz mumkin. U inson ichki organizmidagi miyada joylashgan. 

---

8 

 

Yozuv  daftarchasi,  ma‘lumotnomalar,  magnitofon  lentasi  va  shu  kabilarni  axborotni  tashki 

saklovchilari  deb  ataymiz.  Ular  bizning  xotiramiz  uchun  yordamchi  vazifasini  utaydi.  Tashki 

manbaadagi  axborotdan  foydalanish  uchun  dastlab  mazkur  axborot  "tezkor"  kilinadi  (masalan, 

telefon  raqami  uqiladi),  sungra  esa  kursatma  bo`yicha  foydalaniladi  (apparatdan  raqam  teriladi). 

Inson tezkor axborotni unutishi mumkin. Tashki omildagi axborot esa ishonchli  saqlanadi. Kitoblar 

va undagi yozuvlarni xuddi bizning tashki xotiramiz kabi kengaytirilgan xotira deb karash mumkin.