Mavzular. Tat fanining predmeti, maqsadi va vazifalari. Zamonaviy kompyuterlar va ularning arxiterturasi. Xotira qurilmasi, axborotlarni kiritish-chiqarish qurilmalari. Ma’ruza rejasi

№ 

Kashfiyot yoki ixtiro 

nomi 

Yili 

№ 

Kashfiyot yoki ixtiro nomi 

Yili 

1 

Telegraf 

1832 

16 

Kosmik yo‘ldosh orqali aloqa 

1962 

2 

Fotografiya 

1839 

17 

Lazer 

1962 

3 

Mikrofilm 

1850 

18 

Qiymatlar bazasi va ularni 

boshqarish vositalari 

1962 

4 

Telefon 

1876 

5 

Kommutator 

1878 

19 

Geostatsionar kosmik yo‘ldosh  

orqali aloqa 

1963 

6 

Radio 

1898 

7 

Televideniye 

1900 

20 

III-avlod Kompyuterlari 

1967 

8 

Kabel 

1930 

21 

Mikroprotsessorlar 

1971 

9 

Elektron - nur trubka 

1930 

22 

IV-avlod kompyuterlari 

1971 

10 

Kserokopiya 

1938 

23 

Informatsion aloqa to‘rlari, 

1971 

11 

Kompyuter 

1943 

24 

Kompyuterlararo aloqa to‘rlari 

1971 

12 

Tranzistor 

1949 

---

4 

 

13 

I-avlod 

1951 

25 

Optik-tolali 

kabel 

orqali 

Informatsiyani uzatish tizimi 

1979 

14 

Raqamli aloqa 

1956 

15 

II-avlod 

1959 

26 

V-avlod kompyuterlari 

1982 

Zamonaviy  kompyuter  texnologiyalari  qudratli  hisoblash  texnikasi;  aloqa  to‘rlari; 

informatsiyalarni  saqlash  va  aks  ettiruvchi  elektron  qurilmalar  hamda  ularni  boshqaruvchi 

programmaviy vositalarning umumlashmasi sifatida vujudga keldi. 

Fanning  vujudga  kelish  tarixi  va  hozirgi  kundagi  o’rni.  Informatika  -  bu  insoniyat 

faoliyatining  bir  sohasi  bo’lib,  u  axborotni  hosil  qilish,  saqlash  va  kompyuter  yordamida  ularni 

qayta  ishlash,  shu  bilan  bir  qatorda  tadbiq  muhiti  bilan  o’zaro  bog’liq  bo’lgan  jarayonlarning 

aloqadorliklarini o’z ichiga oladigan ko’nikma va vositalar tizimidir. 

Informatika  so`zi  lotincha  axborotlarni  tushuntirish  va  tahlil  qilish  degan  ma`noni  bildiradi, 

bu  fan  axborotlarni  jamlash  va  qayta  ishlash  usullarini,  axborotlash  jarayonini  qonuniyatlarini 

o`rganadi. 

Informatika  fanini  yuzaga  kelishi  va  rivojlanishida  elektron  hisoblash  mashinalari  (EHM), 

dasturlash  asoslari  fani  va  boshqa  texnik  vositalarning  o`rni  beqiyos,  chunki  axborotlar  bevosita 

EHMlar  yordamida  qayta  ishlangan  va  bu  fan  o`zining  yangi  uslub  va  usullariga  egadir.  Demak, 

informatika  bu  inson  faoliyatining  turli  jabhalaridagi  axborotlarni  izlash,  to`plash,  saqlash,  qayta 

ishlash va undan foydalanish masalalari bilan shug`ullanuvchi fandir. XXI asrning boshlariga kelib, 

―axborot  texnologiyalari  fani  vujudga  keldi.  Bunga  sabab,  axborotni  qayta  ishlash,  boshqarish 

usullari, texnik va dasturiy ta`minotlarining rivojlanishi, Internet tizimining paydo bo`lishi, hujjatlar 

va tarixiy ma`lumotlar, jamiyat uchun ehtiyoj sezilgan barcha axborotlarning elektron ko`rinishiga 

o`tishi va undan keng omma foydalanish imkoniyatlarining kirib kelganligidir. 

Informatika  atamasi  60  yillar  oxirida  Fransiyada  vujudga  keldi.  U  axborot  (information)  va 

avtomatika  (automatique)  so’zlarini  birlashtirishdan  hosil  bo’lib,  «ma’lumotlarni  avtomatik  qayta 

ishlash»  degan  ma’noni  bildiradi.  Ingliz  tilida  gaplashadigan  mamlakatlarda  kompyuter  fani 

Computer science deb ataladi. 

Mustaqil  fan  sifatida  informatika  40-yillar  oxirida  texnika,  biologiya,  ijtimoiy  va  boshqa 

sohalarda boshqarishning umumiy prinsiplari haqidagi - kibernetika fani bazasida vujudga keldi. 

2.