Toshkent «Adolat» 2018 davlat va huquq nazariyasi

Huquqiy madaniyat fuqarolik jamiyati ma’naviy kamolotining, dav-

latchilik binosi rivoji va huquqiy tizim yetukligining muhim ko‘rsatgichidir. 

Huquqiy madaniyat deganda, jamiyatda qaror topgan huquqiy tizimning dara-

jasi, xalqning bu huquq tizimidan xabardorlik darajasi, fuqarolarning qonunga 

---

349

XVI bob.

 Huquqiy tizim

va huquqiy islohot

hurmati, huquqiy normalarning ijro etilishi darajasi, huquqqa rioya qilmagan-

larga murosasiz bo‘lish, qonunga itoatkorlik darajasi tushuniladi.

Huquqiy siyosat – ijtimoiy munosabatlarni huquqiy tartibga solishning 

asoslari, prinsiplari, yo‘nalishlari, vazifalari, strategiyasi va taktikasidir. U dav-

lat tomonidan shakllantiriladi va amalga oshiriladi.

Huquqiy mafkura davlatchilik, siyosiy tizim va huquqiy hayot haqidagi 

siyosiy-huquqiy g‘oyalar, qarashlar va bilimlarning umumlashtirilgan tizimidir.

 

Huquqiy tizimining mazmun-mohiyati, 

uni isloh qilish hamda moder-nizatsiyalash 

xususida gap borganda, avvalo ikki o‘zaro 

uyqash tushuncha: 

«huquqiy islohotni 

ta’minlash» va «islohotlarni huquqiy ta’minlash» iboralari-ning ma’nosini 

aniqlab olish lozim. Mamlakatda amalga oshirilayotgan islohotlar barcha 

iqtisodiy, siyosiy, huquqiy, ijtimoiy-madaniy, ma’naviy sohalarni qamrab olgan. 

Har bir yo‘nalishda islohotlarni ro‘yobga chiqarish uchun tegishli huquqiy ba-

zani  yaratish, rejalashtirilgan islohiy tadbirlarni ro‘yobga chiqarishning huquqiy 

mexanizmini vujudga keltirish katta ahamiyat kasb etadi.

Islohotlarni samarali amalga oshirish uchun, avvalo, ularning asosiy tamo-

yillarini belgilab olish muhim edi: «Biz, eng avvalo, huquqiy asosni tayyorladik. 

Jamiyatimizning asosiy aqidalari, uning siyosiy, iqtisodiy va ma’naviy yo‘nalishlari 

belgilab berilgan Konstitutsiyamiz ham ana shu asosga qurilgan. Biz qonunchilik 

bazasini barpo etib, butun davlat tuzilmasini o‘zgartirdik. U bozor maqsadlariga ja-

vob beradi...»

1

. O‘zbekiston Prezidenti Sh. Mirziyoev ta’kidlaganidek: «O‘tgan davr 

mobaynida Konstitutsiyamizda muhrlab qo‘yilgan tamoyil va qoidalar negizida 

yurtimizda milliy qonunchilik tizimi barpo etildi. Mamlakatimiz ijtimoiy-iqtisodiy, 

siyosiy va harbiy salohiyati yuksalishiga, hayotimizning barcha sohalarida amalga 

oshirilgan samarali islohotlarga asos bo‘ldi»

2

.

O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni bilan (2017-y. 7-fevral) 

«O‘zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo‘yicha Harakatlar strategi-

yasi» tasdiqlangani mamlakatda amalga oshirilayotgan barcha islohotlarga, ay-

niqsa, huquqiy islohotlarga jiddiy salohiyat, quvvat baxsh etdi, bu islohotlarni 

tom ma’noda yangi bosqichga ko‘tardi. Mazkur Strategiyada mamlakatimiz-

ni modernizatsiya qilish hamda hayotning barcha sohalarini liberallashtirish 

bo‘yicha beshta ustuvor yo‘nalishi belgilandi:

1 

Kаrimоv I.А. Vаtаn sаjdаgоh kаbi muqаddаsdir. T.3. – T.: «O‘zbekiston», 1996. – 135-bet.

2

 Mirziyoyеv Sh. Qоnun ustuvоrligi vа insоn mаnfааtlаrini tа’minlаsh – yurt tаrаqqiyoti vа хаlq fаrо-

vоnligining gаrоvi. – T., 2017. – 6-bеt.