P habibullaev


’  C U   ~  m  d r   yoki  buni  e ’tiborga  olib,  (53)  rn d~u


bet33/117
Sana31.12.2021
Hajmi
#256849
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   117
Bog'liq
Kvant statistik fizika

’ 
C U  
~  m  d r  
yoki  buni  e ’tiborga  olib,  (53)  rn
d~u 
x—
m u— i   +  J   G  и  =  0 
(54)
d r  
, 
'
ko'rinishda  yozamiz.
U m u m iy   hold a  uc  vaqt  t  va  atom ning  koordinatasi  x e  =   al  ning 
funksiyasidir.  uc ni quyidagicha  almashtirayiik:
(55)
к
(55)  ni  (54)  ga  qo'yam iz
m j r   m t )  e ix  ] T   C £ k (t) e ,x'k = 0

jk
4 0


yoki
(
56
)
K uch doim iylar  С  faqat atom lar orasidagi masofa  j I -   jj  ga bog‘liq bo'lib, 
/ va   lam ing  alohida  qiym atlariga  bog'liq  emas.  Shu  sababli,  (56)  dagi 
yig‘indi  s h u ]/ -   j\  bo'y ich a olinadi  shularga asosan
belgilash  kiritam iz  va  buni  n azarda tu tib ,  (56)  ni  qavta  yozam iz
t k  erkin  o ‘zgaruvchilar  b o ‘lgani  sababli  (58)  dagi  yig'indi  nolga  teng 
bo'lishi  u ch u n   h ar  bir  had  nolga  ten g   bo'lishi  shart,  ya'ni
S h u n d a y   qilib,  (55)  a lm a sh tirish   o rq ali  kristall  p an jarasi  a to m la ri 
harakatini  ifodalovchi  dinam ik  m asala,  ossillyatorlar  to 'p lam in i  qarash 
m asalasiga keltirildi  (3  o'lchovli hold a ham  m asala shunday hal  qilinadi). 
Bu  tabiiy koordinatalar u. ni norm al koordinatalar (tebranishlar,  modalar) 
bilan almashtirilishi deyiladi.  Bu juda m uhim  natija bo'lib, erkin garm onik 
ossillyatorning energiya sathlarini aniqlashga imkon beradi.  Undagi  chastota 
со  yuqoridagi belgilash  (57)  asosida topiladi.  Sistem aning energiya sathlari 
esa qanday  koordinatalar sistemasida aniqlanishiga bog'liq emas.  Energiya 
sathlari aniqlangandan keyin, statistik yig'indi  (integral) topilib va u  orqali 
barcha  term o dinam ik   param etrlar  aniqlanishi  m um kin.
Issiqlik sig'inm i qarash uchun  h a r bir atom ni  3 o'lchovli ossillyatordan 
iborat deb qaraymiz.  Bu holda  ta atom dan iborat kristallni  3 N  ta chiziqli 
garm onik  ossillyatorlar  bilan  alm ash tirilad i1.
H a r bir ossillyatorning o 'rta c h a  energiyasi  (
e
(
co
)}  bo'isa,  bu m odelga 
asosan  N   ta   atom dan  iborat  kristallning  ichki  energiyasi
ifoda bilan aniqlanadi.  Hajm  Ko'zgarmas bo'lganda qattiq jism issiqlik sig'imi
1  Tabiiy  koordinatalardan  normal  koordinatalarga  o ‘tib,  shunday  ossilyatorlar 

Download

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   29   30   31   32   33   34   35   36   ...   117




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish