O`zg varaq Hujjat № Imzo Sana Bet

O`zg

 

varaq

 

Hujjat  № 

Imzo 

Sana

 

Bet 

 

 

Halilov F.V 

 

   Haqberdiyev I 

Hahhhh 

Bajardi: 

Rahbar: 

 Talaba stipendiya olmasligi yoki odatdagidek olishi yoki yuqori turlardan 

birini olishi mumkin. Ikkinchi tip-‘birga-ko`p bog`lanish’ (1:M). A 

mohiyatning bir nusxasiga B mohiyatning 0 yoki 1 yoki bir necha nusxasi 

mos keladi.  

Xonadon bo`sh bo`lishi yoki unda 1 yoki bir necha kishi yashashi mumkin. 

Ikki mohiyat orasida yana quyidagicha bog`lanishlar bo`lishi mumkin. 

‘Ko`pga-bir’ (M:1) va ‘Ko`pga-ko`p’ (M:N).  

 АА B Talaba Tayinlash Stipendiya turi  

АА B Xonadon Tayinlas h  

Yashovchi  

2.4. “Mohiyat-aloqa” diagrammasi. Mohiyatlar klassifikatsiyasi  

 4.2.1-misol. Ayol va erkak mohiyatlari orasida dunyo bo`yicha ‘Oila’ deb 

ataluvchi 4 xil bog`lanish mavjud bo`lishi mumkin.                                                                     

  An`anaviy oila.  

 Ko`p xotinli oila (musulmon davlatlarda)  

 Ko`p erli oila (ba`zi bir qabilalarda)  

 Guruh oila (ibtidoiy jamoada)   

 2.2.2-misol. Vrach va bemor mohiyatlari orasida bir necha bog`lanish 

mavjud bo`lishi mumkin.  

 Bemor bitta davolovchi vrachga ega bo`lgan holda bir necha maslahatchi 

vrachga murojaat qilishi, vrach esa bir necha bemorni davolashi hamda bir 

necha bemorga maslahatchi bo`lishi mumkin.  

 Vrach bir necha bemorga bir necha tahlilni tayinlashi, bir necha vrach 

tomonidan bir necha bemorga tahlil tayinlashi, bemorga bir necha vrach 

tomonidan bir necha tahlil tayinlanishi mumkin.  

Erkak  

oila  

Ayol  

Erkak  oila  

 Ayol  

 Erkak  oila  

---

 

 

 

O`zg

 

varaq

 

Hujjat  № 

Imzo 

Sana

 

Bet 

 

 

Halilov F.V 

 

   Haqberdiyev I 

Hahhhh 

Bajardi: 

Rahbar: 

 Ayol  

 Erkak  oil a  

Ayol  

 Vrach Davolovchi vrach  

Bemor  

Maslahatchi  

Vrach  

 Tahlilni tayinlash Tahlil  

Bemor  

 Mohiyatlar orasidagi bog`lanishlar yuqorida keltirilganlar bilan 

chegaralanmaydi. Mohiyatlar orasida juda ko`plab murakkab bog`lanishlar 

bo`lishi mumkin. Yuqori darajali bog`lanishlar semantikalari ba`zan 

murakkab bo`ladi. Keltirilgan misolda ko`rgazmalilikni oshirish uchun 

bog`lanishlarda mohiyat atributi va birlashtirishlar, barcha ER 

diagrammalarda keltirilmadi. Agar mohiyatlar atributi ham bog`lanishlarda 

tasvirlansa ER diagramma murakkab ko`rinishga ega bo`lar edi. Masalan, 

oila bog`lanishida asosiy atributlarni bergan holda ER diagrammani 

quramiz.  

 Agar ER diagrammada mohiyatlarda ishtirok etuvchi barcha atributlarni 

tasvirlasak tushunish qiyinlashadi. Shuning uchun, katta bo`lmagan 

modellarda va modellarning qismlarida ER diagramma tilidan foydalaniladi. 

Ko`pchilik hollarda kamroq ko`rgazmali, ammo ko`proq ifodalanuvchi 

infologik model tili qo`llaniladi. Unda mohiyat va birlashtirishlar 

quyidagicha tasvirlanadi. MOHIYAT (atribut1, atribut2, …, atributn) 

BOG`LANISH [MOHIYAT S1, MOHIYAT S2, …]                            (atribut1, 

atribut2, …, atributn)  S-bog`lanish darajasi. Kalit tarkibiga kiruvchi 

atributlar chiziqcha bilan belgilanadi. Vrach va bemor sifatida keltirilgan 

mohiyatlar misolida bog`lanishlar quyidagicha ifodalanishi mumkin.  

Erkak oila Ayol  

Kod E  

Familiya  

Ism  

Tug`ilgan sanasi  

---