O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

Chiziq hakamlari.

Hakamlik qilish joyi.
Agar o‘yinda ikki chiziq hakam ishtirok etsa, ular maydon burchaklaridan 1-2 m uzoqlikda bir-biriga diagonal holatda joylashadilar. Ular yon va orqa chiziqlarni o‘z tomonidan nazorat qiladi. FIVBning rasmiy musobaqalarida 4 ta chiziq hakamlari ishtirok etadi. Ular maydonning har bir burchagidan 1-3 m uzoqlikda bo‘sh zo‘nada turib, o‘z chiziqlarini nazorat qiladi.
Burchlari:
Chiziq hakamlari o‘z harakatlarini bayroqcha (40x40 sm) bilan amalga oshiradi. To‘p maydonga yoki chiziq ustiga tushsa, bayroqni
pastga tushirib ishora qiladi; to‘p maydondan tashqariga tushsa yoki chegaralovchi antenna tashqarisidan o‘tsa, bayroqni yuqoriga ko‘tarib ishora qiladi; to‘p antennaga tegsa yoki to‘r tagidan o‘tsa, bayroqni yuqoriga ko‘tarib ishora qiladi; to‘p o‘yinga kiritilayotganda o‘yinchi maydondan tashqarida bo‘lsa, bayroq yuqoriga ko‘tariladi; chiziq hakami to‘pni o‘yinga kiritayotgan o‘yinchining chiziqni bosganligi yoki bosmaganligini nazorat qiladi; o‘yinchi o‘z maydonida to‘p bilan o‘ynayotganda, antennaga tegsa yoki bu holat o‘yinga xalaqit bersa ishora qiladi;
To‘p to‘r ositidan o‘tsa yoki raqib maydoni tomonidan antenna tegsa, ishora qiladi. Birinchi hakamni iltimosiga ko‘ra, chiziq hakami o‘z qarorini takrorlaydi.

Rasmiy ishoralar.

Hakamlar ishoralari.
Hakamlar ro‘y beradigan xatolar yoki tanaffuslarni rasmiy ishoralar bilan amalga oshiradi. Ishora holati biroz vaqt saqlanib turishi lozim. Hakam bir qo‘li bilan xatoga yo‘l qo‘ygan jamoa maydonini, ikkinchi qo‘li bilan to‘p qaysi tomonga berilishini ko‘rsatadi.
Chiziq hakamlarini bayroqcha bilan ishora qilishi.
Chiziq hakamlari ro‘y bergan xatolar mohiyatini rasmiy ishora bilan ma’lum qilib, biroz ushbu holatni saqlab turishi lozim.