O‘qitish va o‘z-o‘zini tarbiyalashning birligi tamoyili. Oliy o‘quv yurtidagi fanlarni o‘qitish jarayonida bo‘lg‘usi murabbiylar uchun zarur bo‘lgan yuqori axloqli shaxs sifatlari shakllanishini taqozo etadi. Shaxsiy sifatlar kabi sof kasbiy sifatlar ham murabbiyga zarurdir. Ular ko‘p jihatdan, tarbiyalanuvchilar shaxsini shakllanishidan iborat bo‘lgan kasbiy faoliyat natijalarini belgilaydi. Yuqori axloqiy sifatlar murabbiylar va o‘yinchilar uchun zarur. Ushbu sifatlarsiz o‘yinchi shakllanmaydi, kuchli jamoa vujudga kelmaydi. Ayrim hollarda murabbiy va o‘yinchilarning barcha mehnati behuda bo‘lib qoladi. Bo‘lg‘usi murabbiylarda axloqiy sifatlarning shakllanishiga o‘ta kuchli e’tibor qaratish, o‘z-o‘zini tarbiyalash uchun barcha kuchlar safarbar etilishi zarur.
Barcha turdagi bilimlarning o‘zaro aloqadorligi tamoyili.
Voleybol nazariyasi va uslubiyati bo‘yicha o‘rganilayotgan materiallarning oliy o‘quv yurtida o‘quv kursidagi boshqa fanlar bo‘yicha olinadigan bilimlar bilan mustahkam aloqadorligini o‘rnatishni taqozo etadi. Talabalar tomonidan olinadigan barcha ma’lumotlar natijada mantiqiy va o‘zaro qat’iy tizimga bog‘langan bo‘lishi lozim. Bu voleybolning o‘ziga xosligini, uning amal qilish mexanizmini chuqurroq tushunish imkonini beradi. Ijodkor insonning butun umri olam manzarasini tuzish va aniqlashtirishga sarflanadi, uning doimiy kasbiy o‘sishining asosiy sharti ana shundadir. Shuning uchun, oliy o‘quv yurtida uning shakllanish mexanizmlarini egallashga intilish zarur.
O‘quv materiallarini o‘rganishda yondashuv doirasida bilimlarning o‘zaro ta’siri ularning ma’lumot doirasini kengaytiradi. Talaba egallagan har bir fakt, tushuncha va bilim uning shaxsiy ma’lumotlar bazasida (yosh mutaxassislarning olam borasidagi) tushunchasida saqlanib qolishi lozim. Masalan, insonni temperamenti bo‘yicha sangvinik deb hisoblasak, uning shaxsi, asab tizimi xususiyatlari va xulq-atvorining o‘ziga xos tomonlari haqida xotirasida ancha saqlanuvchi ma’lumotlarni bilamiz.
Shu narsa muhimki, olingan bilimlar mutaxassis xotirasida saqlanuvchi oddiy ma’lumotlar kolleksiyasi, ba’zida bahsda g‘alaba qilish yoki “ko‘zga cho‘p solish” uchun tasodifan olinuvchi og‘ir yuk bo‘lib qolmasligi kerak. Bunday bilimlar ulardan mavhum tushuncha va xatoliklar sifatida foydalanilganda, juda samarasizdir. Bilishning eng ishonchli yo‘li o‘qimishlilik va tajribadan iboratdir. Bu yerda Mishel Montenning “To‘g‘ri tuzilgan miya yaxshi to‘ldirilgan miyadan ko‘ra qimmatroq baholanadi”, degan dono so‘zlarini eslash joizdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |