O’zbtkiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi

To‘pni bir qo‘l bilan pastdan uzatish. Bir qo‘l bilan pastdan uzatish ancha kam holatlarda faqat to‘pga ikki qo‘llab yetish iloji bo‘lmagan, aniq yetkazishni ta’minlash qiyin bo‘lgan hollarda qo‘llaniladi. Bir qo‘l bilan to‘pni qaytarish – qaytarish yuzasining ikki marta qisqargan sharoitlarda yuz beradi.
Bunday usul bilan uzatish, ikki qo‘llab uzatish holatidan ko‘ra kamroq aniqlikda bo‘lsa-da, ba’zi vaziyatlarda qo‘l keladi. Masalan, himoyalash yoki himoyada o‘ynaganda, bunda voleybolchi faqat bir
qo‘lni uzatishga ulguradi, shuningdek, umbaloq oshib harakatlanish yoki ko‘krak bilan sirpanish (qo‘lning orqasi bilan) holatlarida samara beradi. To‘p bilan ishlash tamoyili avvalgiday: uzatishning ko‘proq aniqligi uchun qo‘llarni o‘z-o‘ziga parallel harakat qilishini yoki oddiyroq to‘g‘rilangan qo‘lni zarur burchak ostida qo‘yishni ta’minlashga intilish zarur – bu uchayotgan to‘pning tezligiga bog‘liq bo‘ladi. Qo‘lning katta radiusda aylanishi va gavdaning kamroq harakatida buni to‘liq amalga oshirish mumkin.

Pastki uzatishlar aniqligini ta’minlash uchun zaruriy xulosalar

1. 
   Pastki uzatishlar aniqligini ta’minlash uchun to‘p ostida o‘z vaqtida harakatlanishni bajarish va turish holatida to‘xtash zarur.
   
2. 
   To‘pni pastki turish holatida ushlash, gavda qismlarining holatini to‘pni uzatgandan keyin ham bir necha daqiqa ushlab turish lozim.
   
3. 
   To‘pni barmoqlar biriktirilgan, bir-birining ustiga qo‘yilgan, oldinga cho‘zilgan qo‘llardan tashkil topgan tirsaklarning pastki qismi bilan qaytarish kerak.
   
4. 
   To‘pni ushlash jarayonida himoyalovchi tirsaklar har qanday vaqtda: uzatishgacha, uzatishda va uzatishdan keyin ham o‘z-o‘ziga parallel holda harakatlanishi mumkin.
   
5. 
   Himoyada tirsaklarning to‘pga tomon tezlashuvi tizza-tovon bo‘g‘inlari hisobidan amalga oshirilishi lozim.
   
6. 
   To‘pni qabul qilishda tirsaklarni o‘z oldida tutib turish kerak.
   
7. 
   Agar himoyalovchi tirsaklari tayanch maydonning tashqarisiga chiqarishga to‘g‘ri kelsa, uni 4-punkt talablariga mos ravishda yo‘naltirish va ushlab turish kerak.
   
8. 
   Yelka bo‘g‘inlarida qo‘llarning aylanma harakatini faqat to‘pni “o‘z yo‘lida” yoki bosh orqasiga uzatishlarni bajarish sharoitlaridagina ijro etish mumkin.
   

2.