O‘Zbekistondagi Mavjud Suv Muammolari Va Uning Jiddiy Oqibatlari Mavzusini O‘Qitish Metodikasi

JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS) 
Volume: 01 Issue: 06 | 2021 
ISSN: 2181-2608
797 
Рақамли Иқтисодиёт Шароитида Инсон 
Капиталини Бошқариш
 
Хошимов Пазлиддин Зухурович


проф в.б., Ўзбекистон Миллий университети

Умарова Дилрабо Абдувохобовна


2-

босқич магистратура талабаси, Ўзбекистон Миллий 
университети
 
Аннотация
:
 
Рақамли иқтисодиётнинг асосини гиперконтекция ташкил 
этади, бу одамлар, ташкилотлар ва машиналарнинг интернет, 
мобил 
технологиялардан 
келиб 
чиқадиган 
ўзаро 
боғлиқлигининг кучайишини англатади.
Рақамлаштириш натижасида инсон ресурсларини бошқариш 
ҳам ўзига хос йўналишларни талаб қилмоқда. Рақамли 
иқтисодиёт бу одамлар, корхоналар, қурилмалар, маълумотлар 
ва жараёнлар ўртасидаги миллиардлаб кундалик онлайн 
алоқалар натижасида юзага келадиган иқтисодий фаолиятдир.
Калит сўзлар
:
Рақамли иқтисодиёт, рақамлаштириш, инсон 
ресурслари, динамик экотизим.
 

---

JOURNAL OF ADVANCED
RESEARCH AND STABILITY (JARS) 
Volume: 01 Issue: 06 | 2021 
ISSN: 2181-2608
798 
Биз билган дунё доимий равишда ўзгариб туради ва бунинг асосий омилларидан бири бу 
рақамли маълумотлардир. Жаҳон иқтисодиёти
рақамлаштириш жараёнларини 
бошидан 
кечирмоқда ва бу жуда катта тезликда содир бўлмоқда.
Рақамли иқтисодиёт бу одамлар, корхоналар, қурилмалар, маълумотлар ва жараёнлар 
ўртасидаги миллиардлаб кундалик онлайн алоқалар натижасида юзага келадиган иқтисодий 
фаолиятдир. Рақамли иқтисодиётнинг асосини гиперконтекция ташкил этади, бу одамлар, 
ташкилотлар ва машиналарнинг
интернет, мобил технологиялардан келиб чиқадиган ўзаро 
боғлиқлигининг
кучайишини англатади.
Рақамли иқтисодиётда бизнеснинг
муваффақияти учун рақамли маълумотларнинг қуйидаги 
асосий йўналишлари мавжуд
:[1]
1. 
Мижозлар тажрибаси. Рақамли иқтисодиётда барча мижозлар 
- 
бизнесдан
-
бизнесга ва 
истеъмолчидан
-
бизнесга қадар 
- 
қачон ва қайерда хоҳласалар ва улар учун энг қулай тарзда 
бизнес билан ўзаро алоқада бўлишни хоҳлайдилар. Бундан ташқари, харидорлар брендлар билан 
алоқаларни узлуксиз, кўп каналли, тўғридан
-
тўғри, контекстли ва шахсийлаштирилган 
тажрибалар орқали жалб қилишга ҳаракат қиладилар .
2. Рақамли таъминот тармоқлари. 2030 йилга келиб глобал ўрта синф уч марта кенгайиши 
кутилаётган бўлса
-
да, секинроқ (1,5 баравар) ўсиб борадиган муҳим бизнес ресурсларига босим 
кучаймоқда. Ушбу мос келмасликнинг калити корхоналарнинг қандай қилиб маълумотларни 
реал вақт режимида алмашиши билан боғлиқ бўлиб, кейинги авлод савдо дастурларини 
ривожлантиришга имкон беради.
3.
Ишнинг келажаги. Пандемия масофадан туриб ишлашни тақозо қилганлиги сабабли одамлар 
мунтазам равишда турли хил идораларда, ўз уйларида ёки маҳаллий қаҳвахоналарда ишлашга 
мажбур бўлдилар. Иш жойлари ўзгарган бўлса
-
да, барча ходимлар идорада интернетга бир хил 
даражадаги уланишни кутдилар. Ушбу мослашувчан, глобал корхоналарнинг пайдо бўлиши 
ташкилотлардан истеъдодларнинг динамик экотизимини бошқаришни ва ҳар хил жойлар ва вақт 
зоналари бўйича тақсимланган тақдирда ҳам самарали бўлишини исботлайдиган кейинги авлод 
рақамли бизнес жараёнларини амалга оширишни талаб қилади.
2020 йилги пандемия ушбу ўтишни баъзи жиҳатларда, ҳеч бўлмаганда қисқа муддатда тезда 
кузатиб борди, шунингдек, ташкилотларнинг ишчи кучини узоқ муддатли рақамли ишга 
солишда янада очиқ фикрлайдиган ёндашувни қабул қилиши зарурлигини кўрсатиб берди. 
2015 
йилда рақамли технологиялар ва коммуникацияларнинг таъсири, айниқса, ички ва ташқи 
ижтимоий технологиялар 
- 
иш, истеъдодлар менежменти ва компанияни тушунишни энг кўп 
ўзгартирадиган омил бўлади. Рақамлаштириш натижасида инсон ресурсларини бошқариш ҳам 
ўзига хос йўналишларни талаб қилмоқда. AҚШ Инсон ресурсларини бошқариш жамияти 
AҚШда 2015 йилда инсон капиталини бошқариш соҳасида аниқланган 10 та тенденциянинг 6 
таси иқтисодиётни рақамлаштириш билан боғлиқлигини таъкидламоқда. [2]

---